Bel AğrılarıBel Ağrıları

Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.

Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz. 

Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.

Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir. 

Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.

https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/

Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz. 

Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.

Bel ağrıları ile ilgili bu sefer omurga dışı kaynaklara bağlı olanları bu yazımızda ele almaya gayret ettik. Umuyoruz ki bu hastalıkla ilgilenen kişiler, tıp öğrencileri ve asistanlar yazımızdan kaynak olarak yararlanabilirler. Kaynak göstererek yazımızın bir kısmını ya da tamamını kullanabilirsiniz.

Dr. Mustafa Akgun

Son Güncelleme: 02.12.2022

Omurga Dışı Kaynaklara Bağlı Bel Ağrıları

Anahtar Kelimeler: Böbrek Kaynaklı Ağrılar, Böbrek Taşı, Böbrek Tümörü, Nefrit, Perinefrit, Kas Ağrıları, Fibromiyalji, Endometriozis, Ektopik Endometrium Kaynaklı Ağrılar, Dış Tümör Etkileri, Dorsal Hemanjioma, Gebelik, Bel Ağrısı Risk Faktörleri, Yaş, Zindelik Düzeyi, Kilo Alımı, Genetik, Ankilozan spondilit , İşle İlgili Faktörler, Ağır Kaldırma, İtme veya Çekme, Vücut Titretilmesi, Ruh Sağlığı, Anksiyete ve Depresyon, Sigara İçmek, Çocuklarda Sırt Çantası Aşırı Yüklenmesi

Böbrek Kaynaklı Ağrılar

Böbrek taşları,kistleri, tümörleri genellikle bir tarafta olmak üzere alt sırtta keskin ağrıya neden olabilir. (1)

Şekil 1: Bel Ağrısı mı böbrek ağrısı mı? Bazen ayırt etmek zordur. (Görsel Kaynağı)

Kas Ağrıları

Fibromiyalji (yaygın kas ağrısı ve yorgunluk ile giden bir sorun) kronik bir bel ağrısı sorunudur. 

Fibromiyalji – yaygın kronik ağrı ve hassasiyete neden olan bir bozukluk – Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kadın ve erkeklerin yüzde 2 ila 4’ünü etkiler (20 ila 50 yaş arası kadınlar en çok etkilenenlerdir) ve hastaları birçok farklı şekilde etkiler. (2)

Şekil 2: Fibromiyalji kronik bel ağrısı nedeni olabilir. Konforsuz bir yaşama neden olması nedeniyle sorunlar yaratabilir. (Kaynak)

Ektopik Endometrium Kaynaklı Ağrılar

Endometriozis (rahim dışındaki yerlerde rahim dokusunun birikmesi) denen durum ektopik bir endomterium dokusunun omurgada veya yakınında olabilir. Bu sayede bel ağrılarına neden olabilir. 

Endometriozis, endometriyal boşluğun dışında kalan endometriyal doku olarak tanımlanan yaygın bir durumdur. Genellikle periton boşluğunda, ağırlıklı olarak pelvis içinde, genellikle uterosakral ligamentlerde bulunur. Ayrıca umbilikus, karın izleri, burun pasajları ve plevral boşluk gibi diğer bölgelerde de bulunabilir. Ancak omurgada çok nadir görülür, lomber omurlarda endometriozis bulgusu yoktur. (3

Şekil 3: Ektopik endometriyosisin ilk belirtileri bel ağrısı olabilir. Belde lokalize bir ektopik endometriyosis olgusunda mensturel siklüs ile birlikte bel ağrıları olur. (Kaynak)

Dış Tümör Etkileri

Sırtın herhangi bir yerinde kemikli omurga veya omurilik ve sinirlere veya omurganın dışından baskı yapan veya yok invazyon gösteren tümörler bel ağrısından sorumlu olabilir.

Şekil 4: Dorsal Hemangioma örneği. MRI T1 ve T2 görüntüleri. Sırt ağrısına neden olabilen etraf kitlelerindendir. (https://drmustafaakgun.com)

Gebelik

Hamilelik (sırt semptomları doğumdan sonra neredeyse her zaman tamamen kaybolur. Gebelik süresince çoğu zaman medikal tedavi yapılamadığı gibi, radyolojik incelemeler de kısıtlıdır. Bu neden iyi bir muayene yapıldıktan sonra çok zorunlu olursa MRI çekimleri yapılabilir. Diğer radyolojik incelemelere izin verilmez. Tedavide de lokal uygulamalar ile bel egzersizleri ile yakınmaların önüne geçmek mümkündür. 

Hamilelik sırasında bir kadının vücudunda, kas-iskelet sistemini doğrudan etkileyen ve sırt ağrısının ve bacak ağrısı gibi ilgili sorunların potansiyel bir nedeni olabilecek bir dizi doğal biyolojik değişiklik meydana gelir.

Hamilelikle ilgili değişiklikler tipik olarak eklemleri ve bağ dokularını içerir, bu da onları gevşek, esnek ve yumuşak hale getirir. Bu değişiklikler, alt sırt ve kalçalardaki spinal ve pelvik eklemlerde artan stres ve gerilme ile sonuçlanır. Sırt ağrısı ilk trimester kadar erken gelişebilir ve tipik olarak hamilelik devam ettikçe artar. (4)

Şekil 5: Kalça, bel, sırt ağrılarıı gebelikte ciddi sorun olabilir. Bu nedenle uzmanına danışmakta fayda vardır. (Görsel Kaynağı)

Bel ağrısı gelişimi için risk faktörleri nelerdir?

Herkes bel ağrısı çekebilir. Bel ağrısı riskini artırabilecek faktörler şunlardır:

Yaş

  • Bel ağrısının ilk atağı tipik olarak 30 ila 50 yaşları arasında ortaya çıkar ve ilerleyen yaşla birlikte sırt ağrısı daha yaygın hale gelir. 
  • Osteoporozdan kaynaklanan kemik gücü kaybı, kırıklara ve aynı zamanda kas elastikiyeti ve tonusunun azalmasına neden olabilir. 
  • Omurlararası diskler yaşla birlikte sıvı ve esneklik kaybetmeye başlar, bu da omurları yastıklama yeteneklerini azaltır. 
  • Spinal stenoz riski de yaşla birlikte artar. (5)
Şekil 6: Yaş ile birlikte omurga kemikleri mineral kaybına uğrar, ligamentlerin esnekliği azalır, disklerin su içerikleri azalır, bel ve omurgayı çevreleyen kaslar atrofiye uğrar ve güçleri azalır. Bunlar sırt ve bel ağrılarının ana nedenlerini oluşturabilir. (Kaynak)

Zindelik düzeyi 

Fiziksel olarak formda, sedanter yaşayan, aktif olmayan kişilerde sırt ağrısı daha yaygındır. Zayıf sırt ve karın kasları, omurgayı gerektiği gibi destekleyemeyebilir. “Hafta sonu savaşçıları” – bütün hafta hareketsiz kaldıktan sonra dışarı çıkıp çok egzersiz yapan insanlar – orta derecede fiziksel aktiviteyi günlük bir alışkanlık haline getiren insanlardan daha fazla ağrılı sırt yaralanmalarına maruz kalıyorlar. Çalışmalar, düşük etkili aerobik egzersizin, intervertebral disklerin bütünlüğünü korumaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. (6)

Şekil 7: Sedanter yaşam, aktif olmayan vücutta kronik ağrı sendromlarının gelişmesi çok doğaldır. (Görsel Kaynağı)

Kilo alımı

Fazla kilolu olmak, obez olmak veya hızla önemli miktarda kilo almak, sırta baskı uygulayabilir ve bel ağrısına neden olabilir. Bel ağrısı kliniklerde ve halk sağlığında önemli bir sorun teşkil etmektedir. Yetişkinlerin %70-80’i bunu yaşamları boyunca en az bir kez deneyimlediğinden, yetişkinlerle ilgili temel sorunlardan birini sunar. Bel ağrısının nedenleri çoktur ve çoğu zaman bilinmemektedir. (7)

(Bel Ağrıları)
Şekil 8: Oezite çoğunlukla bel ağrısı yapar. Bu tür durumlarda cerrahi tedavilerin de başarılı olma şansları azdır. (Görsel Kaynağı)

Genetik 

Ankilozan spondilit (omurga eklemlerinin füzyonunu içeren ve omurganın bir miktar hareketsizliğine yol açan bir artrit şekli) gibi bazı sırt ağrısı nedenleri, genetik bir bileşene sahiptir.  Ankilozan spondilit (AS), omurganın ve vücudun diğer bölgelerinin iltihaplandığı uzun süreli bir durumdur. (8)

AS, ilk olarak gençlerde ve genç yetişkinlerde gelişme eğilimindedir. Ayrıca erkeklerde kadınlardan yaklaşık 2 kat daha yaygındır. (26). Ankilozan Spondilit geleneksel olarak 3:1 veya daha fazla bir erkek eğilimi olduğu düşünülmüştür, ancak hastalığın cinsiyet tercihi son zamanlarda tartışılan ve araştırılan bir konudur (kadınlara yetersiz teşhis konulabilir). Bazı araştırmalara göre, erkekler daha şiddetli hastalığa eğilimlidir. Hastalık genellikle genç erişkinlerde ortaya çıkar ve ilk belirtiler üçüncü on yılda ortaya çıkar, ancak vakaların %18’i ikinci on yılda ortaya çıkar. (9)

(Bel Ağrıları)
Şekil 9: Ankilozan spondilit tipi olarak rijid omurga, normal dizilimin bozulduğu ve çoklu seviye füzyonlarla gide, bazen kifoz, bazen boyun kifozu, bazen belde lordoz kaybı ve radyolojik görüntülerde bambu görünümlü omurgalar ile karakterize bir tabloyla karşımıza çıkar (Kaynak)

İşle ilgili faktörler

Ağır kaldırma, itme veya çekme gerektiren bir işte çalışmak, özellikle omurganın bükülmesini veya titretilmesini içeriyorsa, yaralanmaya ve sırt ağrısına neden olabilir. Bütün gün masa başında çalışmak, özellikle kötü duruştan veya yeterli sırt desteği olmayan bir sandalyede oturmaktan ağrıya katkıda bulunabilir. Tekrarlayan stres sırt ağrısı, fiziksel olarak çok yoğun işlerde çalışan kişilerde yaygındır. Tekrarlayan hareket, hemen hemen her tür işte ortaya çıkabilir, ancak genellikle el emeği içeren mesleklerde daha şiddetlidir. Ağrının nedeni değişebilir ve şiddeti hafiften zayıflatıcıya kadar değişebilir. Tüm RSI endişeleri, tekrarlayan zorlanma yaralanması başlıklı sayfamızda bulunabilir.  (10)

(Bel Ağrıları)
Şekil 10: Kaldırabileceğinizden fazla yük altına girmeyin. (Görsel Kaynağı)
(Bel Ağrıları)

Ruh Sağlığı

Anksiyete ve depresyon, kişinin ağrılarına ne kadar yakından odaklandığını ve ağrının ciddiyetine ilişkin algısını etkileyebilir. Kronik hale gelen ağrı da bu tür psikolojik faktörlerin gelişmesine katkıda bulunabilir. Stres, kas gerginliğine neden olmak da dahil olmak üzere vücudu çeşitli şekillerde etkileyebilir. Kas gerginliği birincil neden olabilir, ancak sırt ağrısına neden olabilecek başka ek anksiyete semptomları da vardır. Basit yaşam tarzı değişiklikleri sırt ağrısının bir kısmını azaltabilir. Basit bir değişiklik: anksiyeteden çeşitli şekillerde etkilenebilen duruş Anksiyeteden sırt ağrısını ortadan kaldırmak, özellikle, geleneksel olarak anksiyete. (11)

(Bel Ağrıları)
Şekil 11: Anksiyete bozukluğu, depresyon gibi rahatsızlık olan kişilerde, sırt, bel boyun ağrısı veya genel vücut ağrısı yakınmaları olur. Bazen bu yakınmaları sadece medical analjezik ilaçlarla tedavi etmek mümkün olmayabilir. Psikiatrik destek de verilmesi gerekebilir. (Görsel Kaynağı)
(Bel Ağrıları)

Sigara İçmek  

Disklere kan akışını ve oksijeni kısıtlayarak daha hızlı dejenere olmalarına neden olabilir. Sigara içmek sırt ağrısı, bu sağlıksız alışkanlığın sağlıkla ilgili birçok korkunç yan etkisinden biridir. Sigara içenlerin, sigara içmeyenlere göre kronik bel ağrısı geliştirme olasılığı 3 kat daha fazladır. Sırt ağrısının yanı sıra, sigara içmek bilinen bir nedendir ve kalp hastalığı, hipertansiyon, kanser, felç, amfizem ve doğum kusurlarına katkıda bulunur. Gezegendeki herkesin iyiliği için bu salgın alışkanlığı sona erdirmenin gerçekten zamanı geldi. Sırt ağrısının giderilmesini arıyorsanız, sigarayı bırakmak kesinlikle bu süreçte bir adımdır. (12)

(Bel Ağrıları)
Şekil 12: Sigara sağlığa her yönüyle zararlıdır. (Görsel Kaynağı)
(Bel Ağrıları)

Çocuklarda sırt çantası aşırı yüklenmesi ve bel ağrıları.

Okul kitapları ve malzemelerle aşırı yüklenmiş bir sırt çantası, sırtı zorlayabilir ve kas yorgunluğuna neden olabilir. Çocuklar okula giderken çok ağır sırt çantaları taşıyor. Bu çantalar bel sağlıklarını nasıl etkiliyor?

Çocuklarda okul için sırt çantası kullanım sıklığı gi­derek artmaktadır. Sırt çantası çocuğun eşyalarını taşı­mayı kolaylaştırırken bazı sağlık sorunlarına yol açabil­mektedir.

Sırt çantası kullanımı bel ağrısına yol açıyor?

Sırt çantası, ağırlığına bağlı olarak mekanik yüklenme ve duruş bozukluğu nedeniyle öncelikle belde, sırtta ve omuzlarda yumuşak dokuları zorlayarak ağrıya yol açar. Ayrıca dolaşım ve solunum sistemi olumsuz etkilenir. Belde ve omurgada zorlanma; yükün ağırlığı, taşıma postürü, şekli ve yükün yerleştirilmesine göre değişir.

Çocuklarda sırt çantası kullanım sıklığı artıyor mu?

ABD’de yapılan çalışma sonuçlarına göre 40 milyon öğrenci sırt çantası kullanıyor. Sırt çantasına bağlı yara­lanma sayısı 2001’de 13.260 iken, 2003’te 21.000. (13)

Şekil 13: Belde ve omurgada zorlanma; yükün ağırlığı, taşıma postürü, şekli ve yükün yerleştirilmesine göre değişir.(Görüntü Kaynağı)

Önceki Sayfa: Bel Ağrısı Neden Olur? Kısım 5

Sonraki Sayfa: Bel Ağrısı Neden Olur? Kısım 7

Kaynaklar

  1. Pain in the lumbar region and lower back, possible causes, symptoms of manifestation and effective treatment Publication source: redaction http: //www.medicalj.ru/symtoms/back/ 140-backache
  2. Fibromiyalji Sırt Ağrısına Neden Olur mu? YAYINLANDI 09/06/19 LESLIE BARRIE  
  3. Spinal endometriozise bağlı bel ağrısı Zhao Dongxu 1, Yin Fei, Xiao Xing, Zhang Bo-Yin, Zhu Qingsan PMID: 24531988 DOI: 10.1007/s00586-013-2988-x 2014 Pubmed Mayıs;23 Suppl 2:214-7. doi: 10.1007/s00586-013-2988-x. Epub 2014 Şubat 15.
  4. Hamilelikte sırt ağrısı. Adaku Nwachuku https://www.spine-health.com/conditions/pregnancy-and-back-pain/back-pain-pregnancy 
  5. Physiological aging spine Jean-Marc Vital 1, Jacques Sénégas 1, Houssam Bouloussa 1, Dominique Liguoro2 Pubmed PMID: 34553527 Rev Prat 2021 May;71(5):497-508.
  6. Lifetime sedentary living accelerates some aspects of secondary aging Frank W Booth 1, Matthew J Laye, Michael D Roberts Appl Physiol (1985)2011 Nov; 111(5):1497-504. doi: 10.1152/japplphysiol.00420.2011 PMID: 21836048 DOI: 10.1152/japplphysiol.00420.2011
  7. Low back pain and obesity Dafina Ibrahimi-Kaçuri 1, Ardiana Murtezani 1, Shkurta Rrecaj 1, Merita Martinaj 1, Bekim Haxhiu 1 Med Arch 2015 Apr;69(2):114-6. doi: 10.5455/medarh.2015.69.114-116. Epub 2015 Apr 6. PMID: 26005262 PMCID: PMC4429997 DOI: 10.5455/medarh.2015.69.114-116
  8. Ankilozan spondilit 
  9. Ankylosing spondylitis Dr Rohit Sharma 22 Jun 2022 Citation:Gaillard F, Sharma R, Sharma R, et al. Ankylosing spondylitis. Reference article, Radiopaedia.org (Accessed on 22 Nov 2022) https://doi.org/10.53347/rID-904 
  10. Repetitive Stress Back PainRepetitive Stress Back Pain 
  11. Anksiyete Sırt Ağrısına Nasıl Neden Olur: Ve Nasıl Durdurulur?
  12. Sigara İçmek Sırt Ağrısı
  13. Bilgisayar – Sirt Cantasi ve Bel Agrisi