Bel Ağrısında Teşhis YöntemleriBel Ağrısında Teşhis Yöntemleri

Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.

Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz. 

Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.

Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir. 

Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.

https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/

Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz. 

Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.

‘Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri’ başlığı altında, bel ağrılarında kullanılan farklı teşhis yöntemlerini ele almaya çalıştık. Umarız, bel ağrılarının bu bölümü; konuyla ilgilenen kişiler, asistanlar ve tıp öğrencileri için bilgilendirici ve yararlı olur.

Dr. Mustafa Akgun

Son Güncelleme: 02.12.2022

Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri

Anahtar Kelimeler: Laboratuvar Testleri, Radyolojik İncelemeler, Bel Röntgen Filmleri, Nörofizyolojik İncelemeler, EMG, Röntgen, Myelografi, Bilgisayarlı Tomografi, CT Myelografi, MRI, MRI Myelografi, Ultrasound, Kemik Dansitometresi, Nükleer Tıp, PET, CT, Kemik Sintigrafisi), Anjiografi 

Bel ağrısı olan olgularda ağrı kaynağını teşhis etmek için bir çok laboratuvar, radyolojik, girişimsel, nörofizyolojik ve nükleer tıbba dayalı yöntemler vardır.

Laboratuvar Testleri

Bel ağrısına neden olabilecek bir çok hastalık için laboratuvar incelemeleri çok önemlidir. Bu nedenle rutin muayenelerde bazı laboratuvar testleri zorunlu olarak yapılmaktadır. Bu testler

  1. CBC: Tam kan sayımı, hemogram. Hastada bir enfeksiyon varlığını gösterebilir, bir anemiyi gösterebilir. Anemilerde sırt bel ağrılarının tdavi edilmesi güçtür. Enfeksiyon varığında ek testle istenir. (1)

Şekil 1: CBC (Tam Kan Sayımında) bulunan parametreler. (Kaynak)

  1. Sedimentasyon (ESR=SEDİM): Eritrosit çökme hızı. Herhangi bir enfeksiyon varlığıne genel olarak işaret edebilir. Ayrıca kan hastalıkları ve aktif romatizma varlığna işaret edebilir. (2)

Şekil 2: ESR testinin işaret ettiği hastalıklar. (Kaynak)

  1. CRP (C Reaktif Protein): Sistemik enfeksiyon veya lokal enfeksiyon varlığında yükselir ve enfeksiyona işaret edebilir. (3)

Şekil 3: CRP testinin işaret ettiği hastalıklara ait belirtiler. (Kaynak)

  1. Vit D3 Seviyesi: Kand D vitamini seviyesinin bakılması bir D Vitamini Hiopvitaminozunu gösterebilir. Osteoporoz ve Osteopeniyi işaret edebilir. (4

Şekil 4: Vit D3 Metabolizması. (Kaynak)

  1. Romatoid Faktör (RF): Romatoid Artrit tanısında tanı koydurucu bir testtir. (5

Şekil 5: Romatoid Faktörün işaret edebileceği hastalıklar (Kaynak)

  1. Brucella Aglutinasyon Testi: Brusella hastalığı spondilodiskitise neden olabilir bu nedenle testin pozitif çıkması Brusella Hastalığını teşhi ettirir. (6

Şekil 6: Brucella Aglutination Test. (Kaynak)

  1. HLA Testleri: Özellikle Ankilozan Spondilit ve Romatizmal hastalıkların tanınmasında faydalı testtir. (7

Şekil 7: HLA Testi. (Kaynak)

  1. Tuberküloz Testleri: PPD Deri testi ve Tuberkülin PCR Testi, Tuberküloz Spondilit ve Mal de Pott Hastalığını tanımak ve teşhis için faydalıdır. (8)

Şekil 8: Tuberküloz deri testi (PPD). (Kaynak)

Radyolojik İncelemeler

Radyolojik incelemeler belde basitten ileri teknolojiye kadar değişkenlik gösterir. Bunlar Röntgen, Myelografi, Bilgisayarlı Tomografi, CT Myelografi, MRI, MRI Myelografi, Ultrasound, Kemik Dansitometresi, Nükleer Tıp (PET CT, Kemik Sintigrafisi) ve Anjiografi olarak sayabiliriz. 

  1. Röntgen Filmleri: Düz röntgen filmleri bize bel kemik yapısı hakkında bilgi verir. Bel kemiklerinde kırılmalar, mineral kayıpları, spondilotik değişiklikler, bel kaymaları, disk aralıklarında daralmalar, kemiklerde litik lezyonlar, spinal kanal darlığına dönük teşhisler elde etmek mümkündür.Rönthen filmleri Ön-Arka, Lateral, Sağ Oblik, Sol Oblik, Dinamik filmler şeklinde çekilir. (9

Şekil 9: Lomber Röntgen Filmleri. (Kaynak)

  1. Lomber Miyelografi: Belde subaraknoid mesafeye bir spinal igne ile girilerek subaraknoid mesafeye kontrast madde enjekte edilir. Bu sayede kontrast madde 

dural keseyi doldurur ve sinir çıkış yerlerini gösteri, Ayrıca blok varığını gösterir. (10

Şekil 10: Lomber Myelografi örneği. (Kaynak)

  1. Lomber Bilgisayarlı Tomografi: Bel tomografisi tü spinl omurgayı incelemek için rutin kullanlan ir yöntemdir. Bel kemik yapısı, diskler ve omuriliğin üzerine olan basıları gösterir. Ayrıca kemikteki tümöral lezyonarı ve litik lezyonları gösterebilir. Kontrast madde enjeksiyonu ile göüntüler daha net hale getrilebilir. (11

Şekil 11: Lomber CT. Psoas Absesi gibi birçok patolojiyi gösterir. (Kaynak)

  1. Post Miyelografik CT: Yine klasik miyelografideki gibi lomber bölgeye spinal subaraknoid aralığa kontrast madde enjekte ederek Bilgisayarlı Tomografi le tarama yapılarak bası olan bölgeler dahe net olarak izlenebilir. (12

Şekil 12: CT Myelogram. Subaraknoid Blok. (Kaynak)

  1. MRI: Bel bölgesinin MRI ile incelenmesi ayrıntılı bilgiler verir. Hem snirler, Hem Diskler, Hem Kemik yapı hallında dety verir. Tümöral yapıları kolayca ortaya koyar. (19)

Şekil 13: Lomber MRI. Yumuşak doku, kemik doku, sinirler, diskler ve tümörleri rahatlıkla gösterebilir. (Kaynak)

  1. Ultrasound: Bel bölgesine ait yumuşak doku kitlelerini incelemek için yumuşak doku ultrasound incelemeleri yapılabilir. (13)

Şekil 14: Lomber Ultrsound. Yumuşak dokuya at patolojileri gösterebilir. (Kaynak)

  1. Kemik Dansitometresi: Kemik dansitometresinin çalışma prensibi röntgen gibidir. Bu sayede bel bölgesi kemik yoğunluğu incelenebilir. Kemik erimesi, Osteoporoz/osteopeni tanısında yardımcıdır. (14)

Şekil 15: Lomber Kemik Dansitometresi Osteoporoz ve Osteopeni tanısında çok önemlidir. (Kaynak)

  1. Spinal Anjyografi: Spinal Digital Substraction Angiography dediğimiz teknik, damar yolu kateterizasyonu ile spinal damarlara kontrast madde gönderilir. Bilgisayarlı bir sistem sayesinde kemik kısım görüntü dışına çıkarılır ve damar ağacı ortaya konur. Özellikle bel ve omuriliği etkileyn damar fistül ve AVM leri görüntülenir. (15)

Şekil 16: Spinal Anjiyografi. Spinal AV Fistüller ve AVM gibi vasküler kaynaklı lezyonları göstermekte faydalıdır. (Kaynak)

Nörofizyolojik İncelemeler

Nörofizyolojik incelemeler bel bölgesinden ayrılan sinirlerin bacak kasları üzerindeki kontrollerini yitirip yitirmediğin anlamak için EMG dediğimiz nörofizyolojik incelemeler yapılmaktadır Bu incelemeler sayesinde biz bacak kaslarının sinirsel uyarımlarının kaybolup kaybolamdığını yada etkilenip etkilenmediğini tespit etmek mümkündür. (16)

Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri
Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri

Şekil 17: Alt uzuvların EMG yepılma şekli. Sinir iletim ölçümü. (Kaynak)

Nükleer Tıp İncelemeleri

Nükleer Tıp İncelemeleri bel bölgesine ait hastalıkların teşhisinde ço faydalı bilgiler vermektedir. Bu amaçla PET ve Kemik Sintigrafileri kullanılır. 

  1. PET CT: Nükleer radyoaktif bir madde hastaya damar yolu ile enjekte edilir ve PET CT denen bir cihaz ile tarama yapılır. Bel bölgesi ve çevre dokularda radyoaktif madde tutulumu tanımlandığı takdirde bir malgnite varlığı veya enfeksiyon varlığı ortya konur. (17)
Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri
Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri

Şekil 18: PET CT Scan. Radyoaktif madde tüm vücutta yayılır. Ancak tümör, abse, enfeksiyon odağı olan yerde birikir. PET CT bunu görüntüleyerek teşhiste çok fazla katkı sağlar. (Kaynak)

  1. Kemik Sintigrafisi: Yine Radyoaktif bir izotop hastaya damardan enjekte edilir. Gama kameraları ile tüm iskelet sistemi taranır ve radyoaktif madde tutulumu olan kemikler bütünüyle görüntülenir. Buna göre bir malignite varlığı veya fokal enfeksiyon varlığı teşhis edilir. (18)
Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri
Bel Ağrılarında Teşhis Yöntemleri

Şekil 19: Tüm vücut kemik sintigrafisi, radyoaktif maddenin tümör gibi lezyonların oturduğu kmikleri gösterir. (Kaynak)

Önceki Sayfa: Bel Ağrısı Neden Olur? Kısım 6

Sonraki Sayfa: Her Branşın El Attığı Bel Fıtığı Kısım 1

Kaynaklar

  1. In hematology what is cbc?
  2. In haematology what is esr?
  3. On a blood test what is crp?
  4. On a blood test what is crp? (moviecultists.com)
  5. Rheumatoid Factor – Functions and Significance
  6. Brucella Agglutination test: Principle, Procedure and Result Interpretation
  7. What is a HLA blood test?
  8. Tuberculosis test
  9. The role of lumbar spine radiography in the outcomes of patients with simple acute low back pain
  10. The role of lumbar spine radiography in the outcomes of patients with simple acute low back pain | Semantic Scholar
  11. CT lumbar spine (protocol)
  12.  Influence of Myelography and Postmyelographic CT on Therapeutic Decisions in Degenerative Diseases of the Cervical Spine
  13. What Does a Lumbar Spine MRI Show?
  14. What is Bone Densitometry?What are the Benefits of Bone Densitometry Test?
  15. What is a Spinal Angiogram? 
  16. What is EMG? When is it done?
  17. PET scan
  18.  Tumors of the Skeletal System
  19. MRI of the lumbar spine