Malign ve Benign Beyin Tümörlerinde Kriyocerrahi veya Stereotaktik Kriyocerrahinin Etkileri: Kriyocerrahinin Literatür Taraması

Malign ve Benign Beyin Tümörlerinde Kriyocerrahi ile tedavilere geçmeden önce kanser tedavilerinin zorluklarının çok fazla olduğunu vurgulamak isterim. Kanser tüm vücudumuzda olabilen bir anormal hücre çoğalmasıdır. Hayati noktaları işgal eden anarşist hücreler yaşamımızı tehlikeye sokar. Beyin tümörlerinde de durum böyledir. 

Beynimizde karşımıza çıkan ve en sık görülen, en malign (habis) beyin tümörü olan Glioblastoma Multiforme bugün halen tüm hekimleri zorlamaktadır. Laboratuvar düzeyinde, hayvanlar üzerinde, ilaç laboratuvarı, nükleer laboratuvarlar, immunolojide, kliniklerde binlerce araştırma sürekli yapılmaktadır. Bütün bu araştırmalara rağmen halen %100 başarılı sonuca ulaşan ve tümörü tamamen yok edebilen bir yöntem ve protokol geliştirilmemiştir.

Glioblastoma  Multiforme tedavisinde bugun altın standart diye uygulanan bir protokol vardır. Buna STUPP denir. 

STUPP protokolü

STUPP protokolü, glioblastoma tedavisinde kullanılan bir tedavi protokolüdür. STUPP, 

• tümörün çıkarılması (cerrahi) sonrası uygulanması 
• planlanan bir radyoterapi ve 
• kemoterapi protokolüdür. 

Bu protokol, Temozolomid adlı bir kemoterapik ajan ve radyoterapi ile birleştirilir ve tümör hücrelerinin tekrar ortaya çıkmasını önlemek amacıyla uygulanır. STUPP protokolünün başarısı glioblastoma tedavisinde uzun yaşam süresine ve daha iyi yaşam kalitesine katkıda bulunabilir.

Bu protokol dışında uygulama yapmak Glioblastoma multiforme tümörü tedavisini hiç bir hekim desteklemez ve ya bunun dışına çıkamaz.

Fakat Dünyanın birçok noktasında farklı farklı kliniklerde değişik araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırmalarda elde edilen bireysel sonuçlar zaman zaman bilimsel dergilerde paylaşılmaktadır.

STUPP dışına çıkabilecek veya STUPP a eklenebilecek yeni tedavi modalitelerinin katkı sağlayabilecek olanları araştırmaya başladım. 

Bazı çalışmalar gerçekten ilginç ve önemli adımların işaretlerini 10 yıl öncesinden vermeye başlamış. 

Ben de son 10 yılda yapılan farklı çalışmaları gözden geçirdim. Makaleleri inceledim. Elde ettiğim verileri hastaların ve doktorların faydalanabileceği şekilde özetlemeye çalıştım.

STUPP’a göre tedavi edilen GBM hastalarında Sağkalım ortalaması 14 ay olarak herkes tarafından kabul görmüş bir kural gibi inanış var. 

Yani ameliyatla maksimum tümör çıkarılması, ardından radyoterapi ve kemoterapi kombine edilmesine rağmen, hastalar maksimum derecede desteklenmesine rağmen yine de en başarılı sağkalım ortalaması 14 aydır.

Bu konu beni çok rahatsız eden bir konu. Daha fazla neler yapılabilir diye araştırmaya koyuldum. Bir çok yeni tedavi edici yöntemi gözden geçirdim. Son 10 yıllık taramalarda orjinal çalışmalara ulaştım. Bu çalışmalar içinde en dikkat çeken 3-4 tanesini yayınları ile ele aldım. Bunlardan özet bilgiler çıkararak bu derleme yazıyı kaleme aldım.

Bence yakın gelecek STUPP a ilave olacak bir yöntem Kriyocerrahi.. Bu nedenle kriyocerrahi ile ilgili yayınları ister benim verdiğim referanslardan isterseniz kendi medline hatlarınızdan tarayabilir ve okuyabilirsiniz. Yakın gelecekte bu konu üniversitelerde yaygın bir şekilde Tez konusu olacak, kongrelerde de ön planda sunulmaya geçecek bir konu. 

Tümör cerrahisi uygulayan kliniklerin de vazgeçmeyecekleri bir yöntem olacaktır diye düşünüyorum. [1]

Kriyocerrahi Tedavisi (CSA)

Kriyocerrahi, 1998’de Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ve 1999’da Çin’in SFDA’sı tarafından onaylanan, kanser tedavisi için yeni bir tekniktir. 

Fuda Kanser Hastanesi-Guangzhou, tekniği 2000’den beri bu kullanmaktadır. Fuda, bu minimal invaziv operasyonda en büyük deneyime sahiptir; Fuda genellikle dünyanın dört bir yanından doktorları kriyocerrahi tekniği konusunda eğitir. 

Son zamanlarda, Fuda’nın kriyocerrahi vakalarının sayısı, çeşitli habis tümörlere (34’ten fazla farklı kanser türü) sahip yaklaşık 5.000 vakayı aşmış. Fuda Kanser Hastanesi bu alanda deneyim ve araştırma konusunda dünya lideri olarak kabul edilmektedir.

Kriyocerrahi Nedir?

Kriyocerrahi, tümörler için önemli bir ablasyon (yakma) tekniğidir. Tümörleri donma ve çözülme döngüleriyle yok eder. Kriyocerrahinin tümörler üzerindeki yıkıcı etkileri, biri ani, diğeri gecikmeli olmak üzere iki ana mekanizmaya bağlıdır. Acil mekanizma, hücrelerin dondurulup çözülmesinin zarar verici etkisidir. Gecikmiş mekanizma, mikro dolaşımın ilerleyici yıkımıdır; sonuçta vasküler staz, tümör dokusu yıkımının önemli bir nedeni olarak işler hale gelir ki bu beklenen doğal süreçtir..

Sıcaklık -40^oC’nin altına düştüğünde hücrelerde buz kristalleri oluşur. Bu bu kristalleri bir kez meydana geldiğinde, hücre ölümü neredeyse kesindir.

Kriyocerrahi sırasında, bir dizi olay nedeniyle mikrodolaşımın ilerleyici bozulması meydana gelir: damar duvarlarının gözenekli hale gelmesine neden olan endotel tabakası yıkımı, interstisyel ödem, trombosit agregasyonu, mikrotrombüsler ve nihayetinde vasküler konjesyon ve obliterasyon tümör dokusunun kandaki kimyasal ve antikorlara maruz kalmasına, tümör hücrelerinin ölmeye başlamasına neden olur.

Kriyocerrahi sırasında, konağın bağışıklık sisteminin, kriyocerrahi tarafından yok edilen tümöre karşı duyarlı hale geldiği teorileştirildi. Kriyocerrahi ile hasar görmemiş herhangi bir birincil tümör dokusu ve metastazlar, kriyocerrahiden sonra bağışıklık sistemi tarafından yok edildi. Bu tepki, “kriyo-immünolojik tepki” olarak adlandırıldı. Bu etki kemoterpotik ajanların, bağışıklık sisteminin savaşçı antikorlarının, lenfositlerin, gangliozitlerin hücumuna uğrayarak yıkımın sürmesi ile sonuçlanabilir. 

Martinov BV ve ark. 2000 yılında bir yayın paylaştılar. Yayının başlığı Serebral gliomlu hastaların yönetiminde stereotaktik kriyoyıkım tekniği. Bu çalışmada 64 hasta (Glioblastoma Multiforme ve Anaplastik Astrositoma)’ Stereotktik Yönlendirme ile Kriyocerrahi uygulaması yapılmış. 18-74 yaş aralığında olan bu 74 hastaya analiz yapmışlar. Bu analiz sonuçlarında göre Glioblastoma Multifomeli hastaların ortalama sağkalım süresi 12.4 ay (ki kontrol grubunda bu süre 6,4 ay çıkmış), Anaplastik astrositomalı hastalar grubunda ise ortalama sağkalım süresi 46,9 ay (kontrol grubunda ise 18 ay olarak bulunmuş). Bu çalışmada yapılan değerlendirmeye göre Stereotaktik Kriyoablasyon cerrahisi uygulamak hastaların ortalama sağ kalım sürelerini %100 den fazla olmak üzere uzatmış. Bu durum şuna işaret eder. Kriyocerrahi göz ardı edilmemesi gereken Additif bir cerrahi tedavi yöntemi olarak dikkat çekmeye başlayacaktır.[2]

YANG WANG ve ark. 2014 yılında tavşanlar üzerinde bir deney yaptılar. Beyin için tümör blokları yerleştirilen 14 tavşanı 2 gruba ayırdılar. Birinci gruptaki tavşanlara Kriyocerrahi ile ablasyon tedavisi uyguladılar. İkinci gruba ise hiç bir işlem yaptılar. Kriyocerrahi uygulanan gruptaki tavşanların 3’ü 39, 46, 53 üncü günlerde komplikasyonlar nedeniyle ölmüş, 60 gün sonunda da geri kalanları incelemeye alınmış. Kontrol grubunda ortalama sağkalım süresi  32.86±3.80 gün olarak bulunmuş. Bu çalışmada elde edilen bulgulara göre malign beyin tümörü olan tavşanlarda kriyocerrahi ile tedavi yaşamı kontrol grubu deneklerine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede uzatmıştır [3]

Li, Chengli1 ve ark. 2010 yılında beyine metastaz yapmış malign tümörü olan hastada Kriyocerrahi ablasyon yöntemini uygulayarak elde ettikleri sonuçları yayınladılar.

6 hastaya (4 akciğer kanseri, 2 meme kanseri hastası)  7 seans uygulama yapılmış (1 hastaya 2 defa uygulama yapılmış.) Hastalar 12 ay takip edilmiş. İşlemi tabip eden ilk günden itibaren hiç bir hastada komplikasyon ve nörolojik bozulma görülmemiş.Uygulama sonrasında bir hastada gelişen progressif kötüleşme nedeniyle ölüm gerçekleşmekle beraber tüm hastalarda tümör boyutlarında küçülme, çevresel beyin ödeminde azalma görülmüş.  Bu makalede özet olarak kriyocerrahinin beyin tümörlerinde veya metastazlarında başarılı bir şekilde uygulanabileceğini vurgulamışlar. Residuel tumör kalması tüm hastalarda ve beyinde nüks görülmesi söz konusu olmamış. 12 ay boyunca takip sırasında hastaların ölüm nedenleri muhtemel sistemik metastazlardan kaynaklanmış. Makalenin orjinali telif hakları ile korunmuştur. İlgilenenler olursa kaynaklardan tamamını ilgili dergiden isteyebilir. [4]

Cebulla H ve ark. 2020’de daha farklı bir makalelerinde Kriyocerrahinin bağışıklık sistemi üzerinde tümör yok edilmesine nasıl katkıda bulunduğunu anlatmaya çalışmışlardır.

Bilindiği üzere Glioblastoma Multiforme tümörlerin cerrahi tedavi, radyoterapi ve kemoterapi konvansiyonel tedavilerine immunoterapi de eklenmeye çalışılmaktadır. Bu makalede ise bu yaklaşıma kriyocerrahinin eklenmesi ile tümör hücrelerinin öldürülmesinde immün kontrol noktası blokaj antikorlarının daha kolay devre sokulabileceğini vurgulamışlar. Bu tedavi yaklaşımı giderek ısınmaya başlamış ve ilgi odağı haline geliyor gibi gözüküyor. [5]

Andrew A. Gage, M.D. 2004 te Technology in Cancer Research & Treatment dergisinde yayazdığı makalesinde 1990’lı yılların tecrübelerine göre kriyocerrahinin sadece cerrahi girişim yapılan beyin tümörlerinde rezidüel tümör için kullanılma potansiyeli olduğunu ileri sürmüştür. Dr. Andrew A Cage kriyocerrahi bu alanda bir otördür. [6]

Andrew A. Gage, M.D. 2004 de Tümörler için Kriyocerrahi – Klinik Bir Genel Bakış adlı makalesinde, glioblastoma da dahil olmak üzere tümörlerin tedavisi için kriyocerrahi uygulamasının kapsamlı bir derlemesini yapmıştır. Kriyocerrahinin ilkelerini, tekniklerini ve sonuçlarını, faydalarını ve sınırlamalarını tartışır. İnceleme, kriyocerrahinin radyasyon ve kemoterapi gibi diğer tedavilerle kombinasyon halinde kullanımını ve bunun tümör kontrolü ve hasta sağkalımı üzerindeki etkisini vurgulamaktadır. Ek olarak, gözden geçirme, kriyocerrahinin beyin tümörlerinin tedavisinde gelişen rolünü ve bu alanda daha fazla ilerleme sağlama potansiyelini araştırıyor. Genel olarak, Tümörler için Kriyocerrahi – Klinik Bir Genel Bakış, bu tedavi seçeneği ile ilgilenen sağlık hizmeti sağlayıcıları, araştırmacılar ve hastalar için değerli bilgiler sağlar. [6]

A.A. Gage, hayvanlar üzerinde in vivo kriyocerrahi deneylerinin sonuçları hakkında bilgi sağlar. Yazar, kriyocerrahinin tümörleri yok etmedeki etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmek için yapılan deneylerin sonuçlarını sunmaktadır. Makale, sıvı nitrojen ve argon gibi kullanılan farklı kriyocerrahi tekniklerini ve her yöntemin avantajlarını ve dezavantajlarını tartışmaktadır. Deneylerin sonuçları analiz edilir ve karşılaştırılır ve yazar, tümörün boyutu, konumu ve türü gibi kriyocerrahinin başarısını etkileyen faktörleri vurgular. Makalede ayrıca kriyocerrahinin doku hasarı ve iltihaplanma gibi olumsuz etkileri ve bu etkileri en aza indirmenin yolları da ele alınmaktadır. Sonuç olarak, makale, kriyocerrahi araştırmalarının mevcut durumu ve gelecekteki gelişim potansiyeli hakkında değerli bilgiler sunmaktadır. [7]

2010 yılında Chengli Li ve ark yaptıkları yayınlarında; MR görüntüleme yönlendirilmiş kriyoablasyon tekniği, beyin metastazlarının tedavisi için kullanılan bir yöntemdir. Bu teknik, bir kriyoablasyon işlemi için gereken hassas kontrol sağlamaya yardımcı olan MR görüntülemesini kullanır. Başlangıçta, bu teknik altı hastada uygulandı ve hastaların çoğunda iyi sonuçlar elde edildi. Ancak, daha geniş bir hasta popülasyonu ve uzun dönem takip sonuçları gerektiği belirtilmiştir. [8]

“Lokal Kontrol, Fonksiyonel Durumun Korunması ve Ağrı Giderilmesi için Baş ve Boyun Tümörlerinin Perkütan Görüntü Kılavuzluğunda Kriyoablasyon” makalesi (Guenette JP ve ark.2004), baş ve boyun tümörlerinin tedavisinde kriyoablasyon kullanımına genel bir bakış sunmaktadır. Kriyoablasyon, kanser hücrelerini yok etmek için aşırı soğuk kullanan minimal invaziv bir prosedürdür. Makale, tümörün lokal kontrolü, fonksiyonel durumun korunması ve ağrının giderilmesi de dahil olmak üzere, baş ve boyun tümörleri için görüntü kılavuzluğunda perkütan kriyoablasyon kullanımının sonuçlarını bildirmektedir. Çalışmanın sonuçları, kriyoablasyonun, geleneksel cerrahi ve radyoterapötik yaklaşımlara kıyasla daha az yan etki potansiyeli ile baş ve boyun tümörleri için etkili bir tedavi seçeneği olabileceğini düşündürmektedir. [9]

“Nükseden glioblastoma için mikrocerrahi ile birleştirilmiş girişimsel manyetik rezonans kılavuzluğunda kriyoterapi: Yenilikçi bir tedavi” çalışması adlı makale (H. Cebula ve ark 2021), tekrarlayan glioblastoma tedavisi için girişimsel manyetik rezonans kılavuzluğunda kriyoterapiyi mikrocerrahi ile birleştirmenin etkinliğini ve güvenliğini araştırmaktadır. Çalışma, bu iki tedavinin kombinasyonunun, tekrarlayan tümörlerin lokal kontrolünün iyileştirilmesine ve minimum yan etki ile fonksiyonel durumun iyileştirilmesine yol açtığını buldu. Sonuçlar, girişimsel manyetik rezonans kılavuzluğunda kriyoterapinin tekrarlayan glioblastoma için tedavi seçeneklerine yararlı bir katkı olabileceğini düşündürmektedir. Makale, bu tedavinin tekrarlayan glioblastom hastalarının lokal kontrol, fonksiyonel durumun korunması ve ağrı giderme açısından etkilili olduğunu gösterir. Ancak, bu tedavinin daha geniş hasta popülasyonları ve daha uzun süreli takip verileri gerektiği de vurgulanmaktadır. [10]

“Girişimsel MRG kılavuzluğunda beyin kriyoterapisi, kan-beyin bariyerinin bozulmasına neden olur mu? Radyolojik analiz ve perspektifler” makalesi (Charles‑Henry Mallereau ve ark; 2021) muhtemelen girişimsel manyetik rezonans görüntüleme (MRI) kılavuzluğunda kriyoterapinin kan-beyin bariyeri (BBB) üzerindeki etkilerini tartışmaktadır. Kriyoterapi, dokuyu dondurarak tümörleri tedavi etme yöntemidir. Makalenin amacı muhtemelen bu tedavinin beyni kan dolaşımındaki zararlı maddelerden koruyan çok önemli bir bariyer olan BBB’de bir bozulmaya neden olup olmadığını araştırmaktır. Makale, kriyoterapinin BBB üzerindeki etkisini değerlendirmek için muhtemelen radyolojik analiz kullanıyor. Makalede sunulan sonuçlar ve bakış açıları, kriyoterapiyi beyin tümörleri için bir tedavi seçeneği olarak düşünen sağlık uzmanları için önemli bilgiler sağlayabilir. [11]

Jean Schwartz ve ark. (2022) tarafından yazılan “Tekrarlayan Baş ve Boyun Tümörleri için Perkütan Kriyoablasyon” makalesi, muhtemelen, tekrarlayan baş ve boyun tümörlerini tedavi etmek için minimal invaziv bir teknik olan perkütan kriyoablasyon kullanımını tartışmaktadır. Kriyoablasyon, kanser hücrelerini yok etmek için tümörün dondurulmasını içerir. Makale tekrarlayan baş ve boyun tümörlerini tedavi etmek için bu yöntemi kullanmanın sonuçlarını ve faydalarını kapsamaktadır. [12]

Percutaneous Cryoablation for Recurrent Head and Neck Tumors makalesinde, perkütan kriyoablasyonun tekrarlayan baş ve boyun tümörleri tedavisinde etkinliği araştırılmıştır. Makaleye göre, perkütan kriyoablasyon tekrarlayan baş ve boyun tümörlerinde lokal kontrol sağlamada ve fonksiyonel durumun korunmasına yardımcı olmada etkilidir ve ağrı giderme etkisi vardır. Sonuçlar, perkütan kriyoablasyonun tekrarlayan baş ve boyun tümörleri tedavisinde uygun bir alternatif olduğunu göstermektedir. [12]

Sonuç

Geriye dönük 10 yıllık makale taramasında GBM tedavisi halen muamma. Başarılı Stupp protokolüne sadık kalmaya rağmen ortalama sağkalım 14-15 aydır.

GBM mutlaka bu protokole rağmen yüksek oranda nükse sahiptir.

Nüks gelişen vakalar mücadeleyi bırakmakta yada hekimler çaresiz kalmaktadır.

Nüks görülen vakalar ikinci cerrahi girişimlere ya elverişli olamıyor, yada hasta çekincesi oluyor çünkü mücadele gücü tükenmiş oluyor.

Kriyocerrahi gib ablatif tedavilerin burada devreye girme potansiyeli yüksek. Bunların devreye girmesi ile tam umutsuzluk aşamasında umut olma potansiyelleri olduğu ortaya çıkıyor.

Bu potansiyel tedavinin üstelik bazı avantajları var. Bu avantajları da sıralamak lazım

1. Nüks görülen her vakada birden fazla noktaya kriyocerrahi ablasyonu yapılabilir
2. Genel anestezi gerekmez
3. Lokal anestezi altında minimal invaziv girişim ile uygulanabilir
4. Radyoterapi almış vakalarda da uygulanabilir.
5. Sadece 1 defa uygulanması gerekliliği var diye bir sınırlama yok
6. Kriyocerrahi bir kaç defa uygulanabilir hatta tüm tümör dokusu yok edilene kadar uygulanabilir.
7. Etkieri 6 ay boyunca olumlu yönde tümör yok olmasına kadar gidebiliyor
8. Yaşam kalitesine olumlu etki ediyor
9. Kriyocerrahi uygulanan tümör vakalarında Kan Beyin Bariyeri engeli ortadan kalktığı için tümör hücrelerine kemoterapötik ajanlar ve immünoterapötik ajanlar daha çok nüfuz ediyor
10. Kriyocerrahi uygulanan vakalarda bağışıklık sisteminin tümör dokusu alanında etkisi daha fazla oluyor
11. Kriyoterapi uygulandıktan sonra malign vazojenik ödem daha kolay kayboluyor. 
12. Kriyocerrahi birçok kanser vakasında tam umut kesilmişken umut olacağa benziyor. 
13. Minimal invaziv girişim oluşundan dolayı yan etki oranları çok düşük.

Kaynaklar

1. Joshua Yap; Stupp protokolü https://radiopaedia.org/articles/stupp-protocol-for-glioblastoma
2. Martinov BV, Kholiavin AI, Parfenov VE, Nizkovolos VB, Trufanov GE, Fokin VA, Dekan VS, Alekseeva NP, Kapıva PV, Kofman AV, Svistov DV: Serebral gliomlu hastaların yönetiminde stereotaktik kriyoyıkım tekniği. Zhurnal voprosy neirokhirurgii imeni N. N. Burdenko [Zh Vopr Neirokhir Im N N Burdenko] 2011; Cilt 75 (4), s. 17-24; tartışma 24.
3. YANG WANG1, HONG-LI KAN2, HONG SUN2, DONG-XIN WANG2, HUAI-WU WANG2 and JI-XIN LIU2: Magnetic resonance imaging‑navigated argon‑helium cryoablation therapy against a rabbit VX2 brain tumorEXPERIMENTAL AND THERAPEUTIC MEDICINE 9: 2229-2234, 2015 
4. Li C (YAZAR)Wu L (YAZAR)Song J (YAZAR)Liu M (YAZAR)Lv Y (YAZAR)Sequeiros RB (YAZAR): Metastatik beyin tümörlerinin MR görüntüleme eşliğinde kriyoablasyonu: altı hastada ilk deneyim.Avrupa Radyolojisi. Şubat 2010, Cilt 20 Sayı 2, s404-409. 6p.
5. Cebula H; Noel G;Garnon J;Todeschi J; Burckel H; de Mathelin M; Gangi A; Proust F.: Cebula H; Noel G;Garnon J;Todeschi J; Burckel H; de Mathelin M; Gangi A; Proust F.:Kriyo-immünolojik etki: Glioblastomların tedavisinde terapötik bir ilerleme? Neuro-Chirurgie [Neurochirurgie] 2020 Aralık; Cilt 66 (6), s. 455-460. Elektronik Yayın Tarihi: 2020 Eki 10.  (Cebula H; Strazburg Üniversitesi Hastanesi, Nöroşirürji Bölümü, 67100 Strazburg, Fransa. Elektronik adres: helene.cebula@hotmail.fr. Noel G; Radyoterapi Bölümü, ICANS, 67100 Strazburg, Fransa. Garnon J; Strazburg Üniversite Hastanesi, Girişimsel Radyoloji Anabilim Dalı, 67100 Strazburg, Fransa. Todeschi J; Strazburg Üniversitesi Hastanesi, Nöroşirürji Bölümü, 67100 Strazburg, Fransa. Burckel H; Radyoterapi Bölümü, ICANS, 67100 Strazburg, Fransa. de Mathelin M; Icube-UMR 7357 Télécom Physique, 67100 Strazburg, Fransa. Gangi A; Strazburg Üniversite Hastanesi, Girişimsel Radyoloji Anabilim Dalı, 67100 Strazburg, Fransa. Proust F; Strazburg Üniversitesi Hastanesi, Nöroşirürji Bölümü, 67100 Strazburg, Fransa.)
6. Cryosurgery For Tumors – A Clinical Overview Cryosurgery For Tumors – A Clinical Overview Technology in Cancer Research & Treatment ISSN 1533-0346 Volume 3, Number 2, April (2004)
7. A.A. Gage , J.M. Baust , J.G. Baust: Experimental cryosurgery investigations in vivo Review; Cryobiology Volume 59, Issue 3, December 2009, Pages 229-243 https://doi.org/10.1016/j.cryobiol.2009.10.001 
8. Chengli Li, Lebin Wu, Jiqing Song, Ming Liu, Yubo Lv, Roberto Blanco Sequeiros MR imaging-guided cryoablation of metastatic brain tumours: initial experience in six patients Eur Radiol (2010) 20: 404–409 
9. Guenette JP; Tuncali K; Himes N; Shyn PB; Lee TC: Percutaneous Image-Guided Cryoablation of Head and Neck Tumors for Local Control, Preservation of Functional Status, and Pain Relief.AJR. American journal of roentgenology [AJR Am J Roentgenol] 2017 Feb; Vol.208 (2), pp. 453-458. Date of Electronic Publication: 2016 Nov 15.
10. H. Cebula, J. Garnon, J. Todeschi, G. Noel, B. Lhermitte, C.-H. Mallereau, S. Chibbaro, H. Burckel, R. Schott, M. de Mathelin, A. Gangi and F. Prous: Interventional magnetic-resonance-guided cryotherapy combined with microsurgery for recurrent glioblastoma: An innovative treatment: Neurochirurgie, 2022-04-01, Volume 68, Issue 3, Pages 267-272, Copyright © 2021 Elsevier Masson SA
11. Charles‑Henry Mallereau1,Seyyid Baloglu2, Salvatore Chibbaro1, Vincent Noblet3, Julien Todeschi1, Georges Noel4, Afshin Gangi5, Michel De Mathelin3, François Proust1, Helène Cebula1: Does interventional MRI‑guided brain cryotherapy cause a blood–brain barrier disruption? Radiological analysis and perspectives Neurosurgical Review (2022) 45:1421–1429 https://doi.org/10.1007/s10143-021-01637-8 
12. Jean Schwartz , Pierre Auloge, Guillaume Koch, Joey Marie Robinson, Julien Garnon, Roberto Luigi Cazzato, Joffrey Perruisseau-Carrier, Christian Debry & Afshin Gangi: Percutaneous Cryoablation for Recurrent Head and Neck Tumors CardioVascular and Interventional Radiology  45, 791–799 (2022)

Kriyocerrahi Cihazı Üreticisi: Cryocare Cryosurgical Unit; Endocare, Irvine, CA, USA

Anahtar Kelimeler: Beyin Tümörü, Benign Beyin Tümörü, Malign Beyin Tümörü, Cerrahi Tedavi, Kriyocerrahi, Stereotaktik Kriyocerrahi, Kriyocerrahi Tedavi Sonuçları, Dünya Literatürü, Kanser Tedavisi, Stupp Protokolü

Derleyen: Dr. Mustafa Akgün

Son Güncelleme: 23.022023