Omurga Enfeksiyonları – Op. Dr. Mustafa AKGÜN || Beyin – Omurilik

Omurga Enfeksiyonları, Spinal enfeksiyonlar anatomik olarak bulundukları yere göre sınıflandırılırlar. Bunlar omurga kolonu, disk mesafesi, spinal kanal ve komşu yumuşak dokular olarak sınıflandırılır. Enfeksiyonlar bakteri yada mantarlar ile olur cerrahi sonrasında da olabilir. En sık enfeksiyonlar ameliyat sonrasında üç günle üç ay arasında görülebilir.

Omurga osteomiyeliti omurga enfeksiyonlarının en sık rastlanılan formudur. Direk spinal travma ile etraf dokunun enfeksiyonu ile yada kan yolu ile bakterilerin vertebraya yayılması nedeniyle olabilir.

İntervertebral disk aralığının enfeksiyonu “diskitis” olarak bilinir. Diskin olduğu her iki omurganın korpusları arasında olur. Spontan, kendiliğinden olabildiği gibi (yetişkin kan yolu ile yayılım), çocuklarda ve ameliyat sonrasında olabilir.

Spinal kanal enfeksiyonları dura denilen beyin ve omuriliği saran zarın üzerinde olabildiği gibi (epidural abse denilir), dura zarı ile araknoid arasında da olabilir. Bu oldukça nadirdir ve buna “subdural abse” yada “ampiyem” denilir. Omuriliğin içinde olursa o zaman “intramedüller abse” olarak isimlendirilir.

Komşu yumuşak doku enfeksiyonları genelikle gençlerde görülür boyundan bele kadar her yerde olabilir.

Hastalığın Görülme Sıklığı

Omurga osteomyeliti yılda ABD de 26170 ile 65000 insanı ilgilendirir. Epidural abse daha nadir görülür ve omurga osteomyelitinin %5- 18 inde görülür.

Bazı çalışmalar son zamanlarda spinal enfeksiyonların arttığını göstermektedir. Burada intravenöz uyuşturucu alışkanlıklarının da etkisi vardır. %30 ila %70 arasındaki hasta grubunda öncesine aşikar bir enfeksiyon hikayeside yoktur, epidural apseler genellikle 50 yaş ve üzerinde görülür.

Tedavi seçenekleri son zamanda artmasına rağmen ölüm oranı %20 civarındadır. Spinal enfeksiyonlarının görülme sıklığını artıran sebepler genellikle “immün süpresyon” hadiseleridir:

ilerlemiş yaş
damardan uyuşturucu kullanımı
HIV enfeksiyonu
Uzun dönem sistemik steroid kullanımı
Diyabet
Organ transplantasyonu
Malnütrüsyon
Kanser

Cerrahi risk faktörlerinde uzun süren cerrahiler, yüksek kan kayıpları, enstrümantasyon, daha önce aynı yerden cerrahi olması, cerrahi vakalardaki enfeksiyon oranı %1-2 arasındadır.

Sebepler

Spinal enfeksiyonlar vücudun bir başka yerindeki bakteriyel yada mantar enfeksiyonlarının yayılması sonrasında olmaktadır. En sık olan bakteriyel enfeksiyon sebebi Stafilokokus Aureus, ve E Coli’dir.

Spinal enfeksiyonlar ürolojik müdaheleler sonrasında özellikle venöz yapının bele yakın olması nedeniyle sık olarak görülebilir. En sık olarak bel kısmı etkilenir. Damardan ilaç kullananlarda ise boyun omurgalarında sık olarak görülür. Omurgalar arasındaki disk mesafesi enfeksiyonları muhtemelen end plate denilen kıkırdaktan başlayıp diske yayılır. Çocuklarda enfeksiyonun kaynağı hakkında tartışmalar mevcuttur. Çocuklardaki olan diskitisde genellikle herhangi bir mikrop üremez bu konunun otoriteleri genellikle bu hadisenin fleksiyon travması sonucundaki epifizin parsiyel dislokasyonuna bağlı olduğunu düşünmektedirler.

Şikayetler

Şikayetler spinal enfeksiyonun tipine bağlıdır. Ancak genellikle enfeksiyon bölgesinde ağrı ile kendini gösterir. Ameliyat olan hastalarda ise enfeksiyon belirtisi olarak;

yaradan akıntı
kesinin olduğu yerde şişlik, kızarıklık, ve hassasiyet
Omurga osteomyeliti
şiddetli bel ağrısı
ateş
titreme
kilo kaybı
kas spazmı
ağrılı veya zor idrar yapma
nörolojik hasar olması
intervertebral disk mesafesi enfeksiyonu

Hastalarda başlangıçta hafif şikayetler vardır, fakat daha sonra şiddetli bel ağrısı başlar. Gençlerde ve çocuklarda ateş ve belirgin ağrı yoktur ama çocuklar bellerini öne eğmeyi istemezler. 3 ila 9 yaş arasındaki çocuklarda bel ağrısı belirgin şikayettir.

Cerrahi sonrasında da disk enfeksiyonu görülebilir, genellikle ameliyattan bir ay sonra görülür. Ağrı genellikle istirahat ile rahatlarken hareket etmek ağrının artmasına sebep olmaktadır. Tedavi edilmezse ağrı çok şiddetlenebilir.