Son Güncelleme: 09.01.2023
Kolekalsiferol, D-3 vitamininin temel ismidir. Cildimizi güneş ışığına maruz bırakmak. D vitamini, sentezini veya dönüşümünü sağlar ve Vit D2 (ergokalsiferol) ve Vit D3 (kolekalsiferol), 1α, 25-hidroksikolekalsiferol, ve en son D vitamininin aktif formu halini alır.
D Vitamini Sağlığınız için neden hayati önem taşıyor?
D vitamini vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir ve virüslere karşı korunmamıza yardımcı olur ve enfeksiyonlar ile mücadele gücümüzü arttırır.
D vitamini kemik metabolizması için çok önemlidir ve vücuttaki kan kalsiyum konsantrasyonlarını düzenler. Kemiklerin güçlü olmasını ve düzgün büyümesini sağlar.
D vitamini barsaktan kalsiyum emilimini artırır. Kalsiyumun barsaklardan alınmasının yanında böbrekler tarafından kaybedilen miktarın azalmasını sağlar.
D vitamini vücut tarafından hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için gereklidir. Ruhsal gelişme veya depresyon, düşük ruh hali gibi zihinsel sağlık durumlarının iyileşmesine katkı sağlar.. Şizofreni yetersiz D vitamini seviyeleri ile de ilişkili olabilir diye görüşler vardır.
Sağlıklı kemikler için D vitamini tüm yaşam boyunca ve hatta doğumdan önce gereklidir. Hamile ve emzirme döneminde gelişen ve büyüyen bebeklerin kemiklerinin oluşması için kadınların yeterli D vitaminini almaları gereklidir.
Son zamanlarda, yeterli D vitamini almamanın diğer hastalıklarla da ilişkili olduğu bulunmuştur. Örnek olarak Diabetes Mellitus, Kalp Hastalığı ve bazı Kanserler gibi fiziksel durumlarda D vitamini eksikliğinin sorumluluğu vardır.
İyi D Vitamini Kaynakları Nelerdir?
D vitamini ağırlıklı olarak cildimizde güneş ışığının etkisiyle yapılıyor demiştik. En iyi D vitamini sağlama yolu budur ve D vitamininin doğal kaynağıdır.
Kuzey Ülkeleri gibi yüksek enlemdeki ülkelerde, güneş ışığı yalnızca Nisan başından ekim ayına kadar ve sabah 11:00 arasında ile 15:00’e kadar yararlı miktarda D vitamini sentezi yeterli için olabilir. Ama kışın güneş ışığı ihtiyacı karşılayacak kadar D vitamini sentezlemek için yeterli değildir, bu nedenle oral alımı daha önemli hale gelir. Güneş kremi ve giysiler güneş ışığını engeller, bu nedenle vitamin D ciltte yapılamaz.
Güneş koruyucu olmadan güneşe çıkmak cilt kanseri ile ilişkilidir, ancak çoğu yetişkinler 10-15 dakikalık kısa sürelerle dışarı çıkarak güvenli bir şekilde yeterli D vitamini yapabilirler.
Güneş kremi olmadan ve sadece açıkta kalan cilt bölgelerini bırakarak kollar, eller veya alt bacaklar güneşte tutulabilir. Daha koyu derisi olanlar için daha uzun süreler gerekebilir.. Her gün kapıdan dışarı çıkmayı hedeflemelisiniz. Şezlonglar ve bronzlaşma salonları önerilir.
Ruh sağlığında kullanılan bazı ilaçlar cildinizi güneş ışığına karşı daha hassas hale getirebilir bu nedenle güvenli güneşlenmeyi doktorunuz veya eczacınızla görüşün.
D Vitamini İçin Gıda Kaynakları
D vitamini bazı gıdalarda bulunabilir, ancak genellikle sadece küçük miktarlarda bulunur, bu nedenle diyet kaynaklarının yeterince D vitamini sağlaması olası değildir.
D vitamininin diyet kaynakları, deniz ürünlerinden yağlı balıklar (çiroz gibi) gibi ürünleri içerir.
Sardalya, uskumru, alabalık ve somon), kırmızı et, ciğer ve yumurta sarısı, kahvaltılık gevrekler, süt tozu, süt ürünleri, soya ürünleri ve margarinler. Bazı mantarlar ultraviyole ışık altında yetiştirilirse D vitamini sağlayabilir. Ama dediğimiz gibi günlük ihtiyacı karşılayacak miktarlarda değildir.
D Vitamini İçeren Takviyeler Nelerdir?
D vitamini takviye olarak, genellikle küçük tabletler, kapsüller ve spreyler şeklinde alınabilir.
- Vitamin D3 (Kolekalsiferol), genellikle koyun yününden yapılır
- D2 Vitamini (Ergokalsiferol), bitkilerden yapılır
- D vitamini ayrıca çoklu vitaminlerde veya kalsiyum veya diğer vitaminlerle kombinasyon halinde bulunabilir.
- Besinlerden Morina karaciğeri yağı gibi balık yağı içeren ürünler D vitamini içerebilir, bu nedenle kullandığınız dozu İkiye katlamadığınızdan emin olmak için tüm etiketleri kontrol edin. Doktorunuz, eczacınız veya Ürün paketlerinizi veya etiketlerinizi gösterirseniz size tavsiyelerde bulunabilir.
Yeterli Miktarda D Vitamini Almazsanız Ne Olur?
- Diyabet, kalp hastalıkları sorunları ve tedavileri zorluk gösterebilir
- Bazı kanserler ve muhtemelen kilo alımı gibi sorunlara yatkınlık olabilir.
D vitamini seviyeleri çok düşük olduğunda, semptomlar arasında düzenli hastalık veya enfeksiyonlar, yorgunluk, halsizlik, saç dökülmesi, kas ve kemik ağrıları. görülebileceği gibi zihinsel olarak kişi sağlıklı hissetmeyebilir, depresyona yatkınlık olabilir..
Çok Fazla D Vitamini Alırsak Ne Olur?
Olası zararlı etkilere karşı sorunları azaltmak için kullanım dozlarına riayet edilmelidir.
Dozlar değişir ve ne kadar almanız gerektiği konusunda doktorunuzdan veya eczacı tavsiyelerine uymalısınız.
Doktorunuz farklı miktarda D vitamini almanızı tavsiye ettiyse onlara uymalısınız.
D vitamini tablet, kapsül veya enjeksiyon şeklinde verilebilir. D vitamininin bazı formları jelatin içerebilir, bu nedenle jelatinsiz bir ürün isteyip istemediğinizi doktorunuza söyleyin.
Uzun bir süre boyunca çok fazla D vitamini takviyesi almak, D hipervitaminozuna neden olabilir.
Vücutta kalsiyum birikmesi (hiperkalsemi) görülebilir. Bu durum da kemikleri zayıflatabilir ve
böbreklere ve kalbe zarar verebilir.
Kan değerleri yüksek olmamalıdır 100 mikrogramdan (100 mikrogram 0,1 miligrama eşittir) fazla almayınız.
Bu, hamile ve emziren kadınlar ve yaşlılar dahil olmak üzere yetişkinler için geçerlidir ve buna 11 ila 17 yaş arası çocuklar da dahildir.
Bazı insanlar, güvenli bir şekilde alamayabilecekleri anlamına gelen tıbbi durumlara sahiptir.
Şüpheniz varsa, doktorunuza danışmalısınız.
Güneş ışığına maruz kalarak aşırı dozda D vitamini alamazsınız. Ama her zaman dikkatli olun, güneşte uzun süre kalıyorsanız cildinizi örtmek veya korumak için riski azaltmak için cilt hasarı ve cilt kanserine karşı önlem almalısınız.
Kimler D vitamini Eksikliği Riski Altındadır?
D vitamini eksikliği özellikle kış aylarında çok sık görülür. Ocak ayından Mart ayına kadar Kuzey yarım küre ülkelerinde, 65 yaş ve üstü kişilerin %30’una ve 19-64 yaş arası kişilerin %40’ına ihtiyaca binaen D vitamini eksikliği için 25 nmol/L’nin altındaki vakalarda parenteral tedavilere ihtiyaç duyulmaktadır.
Ana nedenler arasında güneşten kaçınma, güneş koruması kullanma, artan cilt pigmentasyonu, yetersiz diyet ve takviye D vitamini alımı, malabsorpsiyon sendromları, obezite ve ilaç kullanımı D vitamini eksikliğine neden olan ana sebeplerdir.
Birleşik Krallık’ta, yılın yaklaşık yarısında D vitamini yapmak için yeterli güneş ışığı yoktur. Bulutlu
gökyüzü ve kirlilik de güneş ışığını azaltır ve eğer hava yağmurlı ise birçok insan dışarı çıkmak istemez.
Fazla kilolu olmak da sizi risk altına sokabilir, çünkü D vitamini yağlı dokulara emilebilir ve vücutta çalışmayabilir bu nedenle cilt altına enjeksiyon veya tatbiki kullanıma uygun değildir. Bazı ilaçları birlikte kullanmak sakıncalı olabilir.
Düşük D Vitamini Seviyeleri.
Sağlık ve Sosyal Bakım Departmanı, şu anki insan risk gruplarını belirlemiştir.
1. Çok fazla güneş ışığına maruz kalmayan kişiler, örneğin:
- Eve kapanık olanlar
- Huzurevi gibi bir kurumda olmak
- Hastanede veya içeride çalışıyormuş gibi uzun süre içeride kalan (ofis çalışanları) günün büyük bölümünde güneş ışığı alamazlar
- Genellikle dışarıdayken cildinizin çoğunu kaplayan giysiler giyin.
- Kültürel veya diğer sebepler.
2. Daha koyu tenli kişiler – örneğin Afrikalı, Afrikalı Karayipli veya Güney Asyalı bir geçmişe sahipseniz – bu da doğal olarak ciltteki cilde ulaşan güneş ışığı cilt D vitamini miktarını azaltacaktır.
3. 65 yaş ve üstü kadın ve erkekler ciltleri yeteri kadar D vitaminini genç ciltler kadar yapamayabilir.
4. Hamile veya emziren kadınlar, özellikle gençler ve genç kadınlar
5. 5 yaşından küçük çocuklar
D vitamini eksikliği riski daha yüksek olan kişilere, tüm yıl boyunca D vitamini almaları tavsiye edilmektedir.
Sağlıklı D Vitamini Seviyeler Nasıl Korunur?
Basit bir kan testi, D vitamini seviyenizin sağlıklı veya eksik olup olmadığını tespit edebilir.
Kemik sağlığını korumak için mililitre başına 20 nanogram veya üzeri bir seviye gereklidir.
Bazı ülkelerde bu sınır 25 nmol/l eksik olarak sınıflandırılır.
D vitamini için kan testine ihtiyacınız olup olmadığını doktorunuzla görüşün. Eğer doktorunuz D vitamini eksikliğiniz olabileceğini düşünürse, aile doktorunuz veya hastane doktorunuz bunu yapabilir.
Bu kan testi, kandaki bir D vitamini formunu ölçecektir. Doktorunuz “serum vitamin D” veya 25-hidroksivitamin D ve kalsiyumu da ölçebilir.
Kanınızdaki D Vitamini Seviyeleri
D vitamini replasman tedavisine ihtiyacınız varsa, size daha yüksek dozda D vitamini verilecektir.
(yalnızca tıbbi reçeteyle verilir) seviyenizi hızlı bir şekilde yükseltmek için doktorunuz doz ayarlaması yapacaktır.
D vitamini yerine koyma tedavinizin tamamlanması birkaç ay alabilir ve iyileştirmelerin ortaya çıkması birkaç ayı bulabilir, ancak D vitamini reçete edildiği gibi düzenli olarak kullanımalıdır. D vitamini almayı bırakırsanız, seviyeniz düşebilir özellikle kışın da çok hızlı düşer.
Sağlıklı Kan Seviyesini Korumak İçin Ne Yapmalıyım
- 1 yaşın altındaki çocuklar günde 400 uluslararası ünite (IU) D vitamini alırlar
- 1 ila 70 yaş arası insanlar 600 IU alır.
- 70 yaşın üzerindeki kişiler 800 IU almalıdır
- Bu nedenle, önerilen D vitamini miktarı günlük 600-800 IU’dur.
- Eğer risk grubundaysanız, günde 1000-2000 IU içeren bir multivitamin veya takviye D vitamini makul olacaktır. Sizin için uygunsa kolekalsiferol (D3) seçin. D vitamininin en etkili şekli olabilir.
- Doktorunuz veya eczacınız kabul ederse günde 10-15 dakika güneşe çıkın. Güneşe karşı çok hassas olan benler veya bölgeler için güneş kremi, böylece güneş cildinize ulaşsın. güneş kremi sürmek isteyebilirsiniz
- D vitamini doğal olarak az sayıda gıdada bulunur, ancak diğerlerine eklenir ve ayrıca bulunur.
- Üç ons pişmiş somon 570 IU’ya sahipken,
- 3 ons gökkuşağı alabalığı 645’e sahiptir. %2 D vitamini takviyeli bir bardak süt 120’ye sahiptir.
- Halihazırda başka bir üründe D vitamini almıyor olmanız önemlidir.
- Multi-vitamin preparatları için etiketleri her zaman dikkatlice kontrol edin.
- Uzmanlar, D vitamini toksisitesinin günde 50.000 ila 60.000 IU dozlarda ortaya çıkabileceğini söylüyor.
- Fazla alımda fazlası kanda kalsiyum birikmesine yol açabilir, ayrıca kusma, halsizlik, sık idrara çıkma ve düzensiz kalp atışına yol açabilir
D Vitamininin Covid-19 Hastalığındaki Rolü Nedir?
Sitokinler, normalde bağışıklık sistemi tarafından salınan proteinlerdir, ancak bazı insanlarda Covid-19 ile bu reaksiyon aşırı hızlanarak tehlikeli organ iltihabına neden olur. Bu da sitokin fırtınası olarak kabul edilir ki Covid-19 esas ölüm nedenleri arasında Sitokin Fırtınası doku hasarını şiddetlendirdiği için meydana gelir.
Birkaç hafta sonra COVID-19 hastalarında sitokin fırtınası giderek artan bir şekilde rapor edilmektedir.
İlk enfeksiyon sırasında ve birçok ölümle sitokin fırtınası bağlantılıdır.
Renin-anjiyotensin sistemi (RAS), renal ve kardiyovasküler sistemin merkezi fonksiyonlarının düzenleyicisidir.
RAS’ın aşırı aktivasyonu, böbrek ve kardiyovasküler bozukluklara yol açar, örneğin felç için başlıca risk faktörleri olan hipertansiyon ve kronik böbrek hastalığı gibi, miyokard enfarktüsü, konjestif kalp yetmezliği, progresif ateroskleroz ve renal arıza ile sonuçlanır.
Artan epidemiyolojik ve klinik kanıtlar, artmış böbrek ve kardiyovasküler riskleri olan D vitamini eksikliği veya yetersizliği hastalıklar. Uzun süreli D vitamini eksikliği, RAS’ın aşırı aktivasyonuna yol açabilir ve RAS kaynaklı pulmoner fibrozise neden olur.
D vitamininin rolü, RAS sistemini dengelemek, akciğer hasarını azaltmak ve inflamatuvar yanıtlar azaltmak yönündedir.
D vitamini ayrıca hücre büyümesini modüle etmeye ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur. Biraz araştırma diyabet, yüksek tansiyon ve kan şekerini önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor ancak Ulusal Sağlık Enstitüleri bu araştırmanın net olmadığını düşünüyor.
Daha Fazla D Vitamini, Daha Düşük Şiddetli COVID-19 Riski mi?
Kemik için D vitamini eksikliğinden kaçınmanın ve Kardiyo metabolik sağlık ve diğer amaçları için önemli olduğunu uzun zamandır biliyoruz. Ama bugün daha da önemli olabilir şimdi her zamankinden daha D vitamini durumunun olabileceğine dair ortaya çıkan ve artan kanıtlar var.
Covid-19 virüsüne yakalanırsanız ciddi enfeksiyon geliştirme riskiyle alakalı olabilirsiniz.
Farklı ülkelerden birkaç araştırma grubu, ağır hasta olanların genellikle en düşük D vitamini seviyelerine sahip olanlardır ve ölüm oranının daha yüksek olduğu ülkeler oranları, düşük olan ülkelere göre D vitamini eksikliği olan daha fazla sayıda ölüm oranları bildirilmiştir.
Uzmanlar, sağlıklı kan D vitamini düzeylerinin COVID-19’lu kişilerin hayatta kalmasını sağlayabileceğini söylüyor, bağışıklık sistemi aşırı tepki verdiğinde sitokin fırtınasından kaçınmalarına yardımcı olarak avantaj sağlar. Sitokin fırtınası vücudunuzun kendi hücrelerine ve dokularına saldırması ile hasara yol açar.
Üç Güney Asya hastanesinden yapılan gözlemsel bir çalışmada, D vitamini prevalansı hafif hastalığı olanlar ile karşılaştırıldığında ciddi COVID hastalığı olanlarda eksiklik çok daha yüksekti.
Aslında, bu kişiler arasında ciddi hastalığa yakalanma riski yaklaşık sekiz kat daha yüksekti. D vitamini eksikliği ile girenlerin yeterli D vitamini seviyeleri olanlarla karşılaştırılması anlamlı bulunmuştur.
Kaynak
- Bu broşür BAME Covid-19 Yönlendirme Grubu ve Nottingham Üniversitesi Hastanelerinde İş Sağlığı Departmanı NHS Güveni
Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.
Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz.
Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.
Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir.
Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.
https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/
Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz.
Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.
Anahtar Kelimeler: D Vitamini, Vitamin D2, Vitamin D3, Osteoporoz, D Vitamini Eksikliği, D Vitamini Fazlalığı, D Vitamini Hipervitaminozu, Covid-19 ve D Vitamini
Son Güncelleme: 02.01.2023