Kafa TravmalarıKafa Travmaları

Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.

Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz. 

Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.

Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir. 

Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.

https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/

Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz. 

Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.

Dr. Mustafa Akgun

Son Güncelleme: 02.12.2022

Minor / Major Kafa Travması

Anahtar Kelimeler: Kafa Yaralanması, Kafa Travması

Kafa travmaları. Kafaya gelen künt ve keskin darbeler, genellikle cilt düzeyinde veya kafatası kemiği düzeyin hafif yaralanmalara neden olur. Ciltte kesi olabilir, cilt altında ödem, şişlik, kan birikimi olabilir. Bu düzeydeki yaralanmalarda bilinç düzeyi etkilenmez. Yaralanma şiddeti gelen darbenin şiddeti ile doğru orantılıdır. Beyni etkileyecek travmalar genellikle kafatası kemiğini kırar. Bu kırılmalar pratikte genelde 200-400 kg lık bir darbe ile meydana gelir. Yada kesici veya delici aletlerle meydana gelir. Minör kafa travmalarında minimal derecede baş ağrısı hafif düzeyde baş dönmesi gözlenebilir, ayrıca bulantı hissi olabilir. Genelde tablo medikal tedavi ile 24 saatte düzelme gösterir. Düzelme göstermeyen olgularda bilinç etkilenmediği sürece minör kafa yaralanmasından bahsedilir. Bilincin etkilendiği durumlarda Uyku Hali (Sonmonlans), iletişin kurma bozukluğu (Konfüzyon), bilinç kaybı (Stupor), yarı koma(Semikoma) ve derin koma (Deep Coma) gözlenir.

Kafatası Kırıkları

Lineer Kırıklar:

Kafatasına gelen künt ve keskin darbeler, cilt yırtılması olarak veya olmadan kemiği kırabilir. Frontal kemik, parietal kemik, temporal kemik, oksipital kemiklerde meydana gelen çatlak ve kırılmalara lineer kırık denir.

Çökme Kırıkları:

Kafatası kemiğinin içeri doğru yer değiştirmesine çökme kırığı diyoruz. Kemiğin kafatası kemiğinden koparak dışarı doğru ayrılmasına ise deplasman kırığı diyoruz. Travmanın oluş şekline göre çökme ve deplasman kırıkları cildin bütünlüğüne göre açık çökme kırığı veya kapalı çökme kırığı olarak adlandırılır. Açık çökme kırıklarında enfeksiyon riski söz konusu olduğundan hemen yara temizliği yapılarak cerrahi olarak tedavi edilmelidir. Kapalı çökme kırıkları de beyin üzerine olan baskı şiddetine göre acil veya elektif şartlarda ameliyatla veya takiple tedavi edilebilmektedir.

Kafa Tabanı Kırıkları:

Şiddetli darbelerde kafasına isabet eden harici güç kafatasının tabanını kırabilir. Bu durumda ilk bulgular koma ile beraber, burundan ve kulaktan kan gelmesi olabilir. İlave olarak burundan ve kulaktan kanlı veya kansız Beyin Omurilik Sıvısı (BOS)sızıntısı meydana gelebilir. Burundan BOS gelmesine Rinore, kulaktan BOS gelmesine Otore denir. Her iki hadisenin de enfeksiyona zemin hazırlaması veya menenjit riskine karşı tedavisi dikkatli bir şekilde yapılmaktadır.

Konküzyo Serebri / Kontüzyo Serebri / Diffüz Aksonal İnjuri / Penetran Kafa Yaralanması

Konküzyo Serebri: Kafaya isabet eden harici darbeler kafatası içinde korunmakta olan beyinin dönerli (rotasyonel), önden arkaya (horizontal, sagittal) sağdan-sola veya soldan sağ koronal planda, yukarıdan aşağıya (vertikal) yönlerde beyin çalkalanmasına neden olur. Bu tabloda radyolojik olarak beyin sarsıntısı (konküzyo serebri) dediğimiz tablo gözlenir. Genellikle uyku hali ile veya dalgınlık (konfüzyon) ile seyreden bu tabloda beyin tomografileri ve beyin MR görüntüleri normaldir. Ama klinik olarak sözü edilen bulgular vardır.

Kontüzyo Serebri:

Bu tabloda darbenin etkisiyle beyinde meydana gelen çalkalanma hareketi sırasında beyin uç bölümleri kafatasının iç duvarlarına çarpmasıyla beyin uç bölümlerinde (frontal lob, temporal lob, oksipital lob) yüzeysel kanamalara neden olur. Doku ezilmesi ile beraber bu lokal kanamalar hastanın bilincini değişik derecelerde etkiler.

Diffüz Aksonal İnjury:

Bu tabloda beyin dokusunun rotasyonel kuvvetler, öne arkaya çalkalanmaları sırasında beyinde beyaz cevherde yer alan akson liflerinde gerilmeler sonrası liflerde kopmalara neden olur. Tablo hafif dereceden komaya kadar gider derecede bilinç kayıplarına neden olur ki, nörolojik sakatlanmaları ve uzamış koma tabloları gösterir. Kommosyo serebride beyin tomografilerinde genelde kanama veya başka bir bulgu gözlenmez, ama MR çekimlerinde beyaz cevherde hasar gözlenir ve uzun vadede de MR da izlemlerde beyaz cevherde miyelin kaybı ile giden hasarlı alanlar izlenir.

Penetran Kafa Travması:

Bu tablo kafaya isabet eden kurşun, çivi, bıçak, mızrak, metal, plastik çubuk (kalem) gibi nesnelerin kemiği delerek beyin içine ulaşması şeklinde olur. Genelde yaralanmanın şekline göre klinik belirtiler verir. Tedavi klinik tabloya göre belirlenir. En önemli komplikasyonlarından birisi beyin absesi oluşumudur.

Travmatik Epidural Kanama / Travmatik Subdural Kanama / Travmatik İntraserebral Kanama

Epidural Kanama: Epidural hematom, oluşan bir kanamanın beyin dokusunun üzerinde yer alan dura mater ile kafatası kemiği arasında birikmesine verilen isimdir. Epidural hematom, ekstradural hematom olarak da isimlendirilir. Biriken kanın yarattığı intrakranial basınç artışı (beyin içi basınç artışı) sonucu ölüm gerçekleşebilir. Epidural hematom hassas beyin alanlarını baskılayıp shifte( beynin orta hattının kayması)sebep olur.Oluşan hematomlarda değişik yayınlarda değişik rakamlar telaffuz edilmekle beraber ortalama %15-20 civarı ölüm oranından bahsedilmektedir.

Travmatik Subdural Kanama: Subdural hematom kanamaya neden olan bir kafa yaralanması sonucunda oluşur. Kan “dura” adı verilen beyin zarları arasında birikir bu nedenle subdural hematom denir (sert zar altı kan birikimi). Kan, kafatası ve dura arasında birikir. Bu beyin dokusunda bir yaralanma olmasa da, kanamaya neden olan yaralanma beyine baskı yapabilir. Beyindeki baskı çok şiddetli hale gelebilir ve bilinç kaybına sebep olabilir. Tedavi edilmezse ölümcül olabilir.

Travmatik İntraserebral Kanama: Travmaya bağlı akut intraserebral hematomlar ISH)genellikle çökme kırıkları, beyin laserasyonları veya ateşli silah yaralanmaları sonucu görülürler. Komputerize tomografinin (CT) uygulamaya girmesinden sonra bu tür ISH’lann sanıldığından daha fazla olduğu görülmüştür. Daha önceleri bu komplikasyonun %0.6 civarında olduğu düşünülürken CT’den sonra bu oranın %12’ye kadar yükseldiğini gösteren seriler vardır.

Kafa Travması Komplikasyonları

BOS Fistülü: Burun veya kulaktan yada açık cilt ve kemik kırığı hattından BOS sızıntısının olması. Bu durum genelde klinik takip sırasında medikal yolla tedavi edilmeye çalışılır. Medikal tedaviler etkili olmaz ise BOS drenajı sistemleri ile tedavi edilir. Bu da olmaz ise açık cerrahi ile dura yırtığının tamir edilmesi gereklidir. BOS fistülünün burunda olması Rinore, kulaktan olması ise Otore olarak adlandırılır. Eğer BOS fistülü kapatılmaz ise burundaki bakteriler veya dış kulak yolundaki bakteriler beyne kadar ulaşarak Menenjite neden olur.

Menenjit: Kafa travmalarında BOS fistülünün olması hallerinde en sık görülen komplikasyon Menenjittir. Menenjit bazen klinik olarak tedavi edilmiş gibi gözlenebilir, fakat BOS fistülünün devam etmesi halinde tekrar tekrar ortaya çıkabilir.

Beyin Absesi: Kafa travması sonrası beyin içinde bir abse oluşması genellikle yabancı bir cismin beyin içine bakteri ulaştırması ile beyin absesi gözlenir. Tekrarlayan menenjit hallerinde de abse formu görülebilir. Penetran yaralanmalarda en sık görülen komplikasyonlardan birisidir.

Kognitif Bozukluklar: Kişinin muhakeme yeteneği, düşünme yeteneği, akıc konuşma, kişiliğinde bazı bozulmalar kognitif fonksiyon bozukluğu olarak karşımıza çıkar. Kapalı kafa travmalarında, uzamış koma, kommosyo serebri tablolarında kognitif fonksiyon bozuklukları meydana gelebilmektedir. Yazı yazma, okuma, yorumlama, tanıma, adres kaybetme, şekilleri isimlendirirken yeteneklerin bozulması bu fonksiyon bozuklukları içinde tanımlanır. Örneğin şarkı söyleme, piyano çalma, araba kullanma gibi bozukluklar da aynı şekilde özel yeteneklerin kaybolması anlamına gelmektedir.

Motor Fonksiyon Kayıpları: Motor fonksiyon kaybından kasıt felç tablosudur. Kişi beyindeki hasar derecesine göre kol, el, bacak hareketlerini yapamaması gibidir. Felç kafa travmalarından sonra mutlaka erkenden tedavi edilmesi gereken bir durumdur.

Körlük: Kafa yaralanmasına bağlı olarak görme sinirlerinin hasara uğraması, beyindeki görme merkezinin hasara uğraması ile görülen bir görme kaybı şeklinde izah edilebilir. Beyindeki görme merkezi tek taraflı etkilendiğinde hemianopsi dediğimiz yarım daire şeklinde görme kaybı olur. İki taraflı olursa kişi görme alanının tamamını kaybeder ve geniş açıdan göremez.

Sağırlık: Kafa tabanı kırıklarında kulak siniri 8. sinir zedelenmesi meydana gelebilir. Bu durumda tek taraflı veya iki taraflı olması halinde sağırlık da tek veya iki taraflı olabilir. Beyinde hasar meydana gelmesi halinde işitmenin tamamen kaybolduğu pek rastlanan bir durum değildir.

Hidrosefali: Kafa yaralanmaları sonrası subaraknoid kanamalara bağlı olarak veya geçirilen menenjite sekonder olarak BOS dolaşım yollarının tıkanması sonrası beyin havuzlarında hidrosefali BOS birikmesi meydana gelir. Tablo tipik hidrosefali tablosudur. Detaylı bilgi ve belirtiler için hidrosefali bölümüne bakınız.

Vertigo: Baş Dönmesi (vertigo) bir hastalık değildir. Bir denge sistemi bozukluğu belirtisidir. Kafa tabanı yaralanmalarında ve kırıklarda yada minör kafa travmalarında iç kulaktaki denge kanallarının (semisirküler kanallar) zarar görebilir. Bu durumda kişi baş dönmesinden yakınır. Baş dönmesi ile beraber bulantı, kusma ve sersemlik birlikte görülebilir. Kafa travmalarından sonra tedavi edilme gerekliliği olan bir durumdur.

Epilepsi: Sara nöbetleri (epilepsi nöbetleri) kafa travması sonrası erken dönemde veya geç dönemde görülebilir. Nöbet görülme şekilleri Jeneralize Epilepsi, Parsiyel Kompleks Epilepsi, Fokal Epilepsi nöbetleri şeklinde görülebilir. Tedavide epilepsi tedavi yöntemleri kullanılır.

Konuşma Bozuklukları: Kafa yaralanması sonrası beyinin konuşma merkezi (ki çoğunlukla sol beyin yarısındadır) üzerinde kanamalar, bölgenin basıya uğraması hallerinde konuşma bozulabilir. Kişi motorik olarak konuşamadığı (motor afazi) gibi, dışarıdan konuşulanları anlayamama (sensorial afazi) yada ifade etmek istediği kelimeyi doğru söyleyemeyip alakasız isimlendirmeler (nominal afazi) ile konuşmaya çalışabilir. Konuşma bozuklukları konuşma merkezinin hasar derecesine göre değişkenlik gösterir.

Dr. Mustafa Akgün
WhatsApp iletişimi için buradan bağlantı kurabilirsiniz.
MR, CD göndermek için mail (drmustafaakgun@gmail.com) atabilirsiniz.

Medikal ağrı tedavilerimizle ilgili burayı tıklayarak detaylı bilgi alabilir, aklınıza takılan soruları bize iletmek için sosyal medya hesaplarımızı (Facebook, Instagram) ya da Whatsapp iletişim hattımızı kullanabilirsiniz.

Medikal Ağrı tedavileri

Acısız, uzun süre etkili, uygulamayı müteakip etki eden uygulamalardır. Tedavi sağlayan ağrı tedavileri eldeki gerekli uzmanlık bilgisi ve uygun teknik donanıma sahip olmayı gerekir. Konuya ilişkin lütfen sadece uzman hekimlerden destek alınız.

Bel ağrısı tedavisinde kullandığımız enjeksiyonlar

  • Epidural ve transforaminal enjeksiyonlar.
  • Sinir kökü blokları.
  • Faset eklem enjeksiyonları.
  • Sakroiliak eklem enjeksiyonları.

Bel ağrısı tedavisinde en çok uygulanan enjeksiyon yöntemi tüm dünyada olduğu gibi epidural ve transforaminal enjeksiyonlardır. Epidural enjeksiyon, güçlü yangı giderici etkileri olan ilaçların omurga kanalı içine uygulanmasıdır. Dünyada 40 yıldan fazla zamandan beri omurga kaynaklı çeşitli ağrıların tedavisinde kullanılan, iyi sonuçlar alınmasını sağlayan ve yan etkileri çok az olan bir işlemdir.

Bel ağrısı tedavisi ile ilgili yazımızın tamamını okumak için burayı kullanabilirsiniz.

Kriyocerrahi Teknolojisi

Bu prosedürün en önemli avantajlarından birisi ağrı ve kanamaların oldukça az olduğu invaziv olmayan bir işlem olmasıdır. Normal ameliyata giremeyecek kişiler ve yaşlılar için oldukça elverişli bir teknik olan Kriyocerrahi sırasında tümörlü doku etrafındaki sağlıklı hücre ve dokulara diğer yöntemlere oranla daha az zarar gelir. Günümüzde Kriyocerrahi birçok kanser türünün tedavisinde kullanılmaktadır.

Kriyocerrahi ve ağrı tedavileri ile ilgili yazımızın devamına bu linkten ulaşabilirsiniz.

Faset Eklem Enjeksiyonu

Faset eklem enjeksiyonunun iki nedeni vardır: teşhis (ağrının kaynağını belirlemek için) ve tedavi (tespit edilen anormalliği tedavi etmek için). Bel ağrılarının çoğu, birkaç hafta içinde kendiliğinden veya dinlenme, antiinflamatuar ilaçlar, fizik tedavi veya egzersiz gibi geleneksel tedavilerle iyileşecektir. Altı haftadan daha uzun bir süredir bel ağrısından mustaripseniz ve geleneksel tedavi yöntemlerinin yardımı olmadıysa, doktorunuz omurganın yapılarını incelemek için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi teşhise yönelik testler isteyebilir.

Faset Eklem Enjeksiyonu ile ilgili detaylara alttaki linklerden ulaşabilirsiniz.

Bel fıtığı Tedavisinde
Bel fıtığında alternatif tedavi seçeneği Hidrodiskektomi.

Perkütan Hidrodiskektomi (Hydrosurgery) ile Bel Fıtığı Tedavisi

Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.

Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz. 

Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.

Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir. 

Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.

https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/

Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz. 

Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.

Mentamove Rahabilitasyon
Mentamove Rehabilitasyon İnme, Beyi Ameliyatı Sonrası ve Farklı Nedenlerle Oluşan Felçlerin Tedavisinde Kullanılan Bir Rehabilitasyon Ajanıdır.