Vitamin B5 olarak bildiğimiz Pantotenik asit gıdalarda bolca doğal olarak bulunur. Bazen gıdalara eklenerek vitaminden zengin gıda üretimi de yapılabilmektedir. Vitamin B5 metabolizmada da aktif rol alır. Bir çok enzimin yağ asitlerini oluşturmasına ve parçalamasına ve ayrıca da diğer metabolik işlevleri yerine getirmesine yardımcı olan kimyasal bir bileşik olan koenzim A’yı (CoA) ve aynı zamanda yağ yapımında yer alan asıl taşıyıcı proteini üretmek için kullanılır.
Son Güncelleme: 19.12.2022
Anahtar Kelimeler: #Vitamin_B5 #Pantoteni_Asit #B5_Vitamini #gıda #metabolizma #koenzim_A #CoA #Sağlık #Tedavide_B5_Vitamini dislipidemi #kolesterol #lipid #LDL #trigliseritler #kalp #diyet #pantetin #takviye #hayvansal_gıda #sığır_eti #tavuk #organ_etleri #güçlendirilmiş_tahıllar #sebzeler #mantarlar #Avokado #Fındık #Günlük süt #Yoğurt #Patates #Yumurta #Esmer_pirinç #Yulaf #Brokoli #B5_Vitamin_Eksikliği #Baş_ağrısı #Tükenmişlik #Sinirlilik #huzursuzluk #Rahatsız_uyku #Mide_bulantısı #kusma #mide_krampları #Ellerde_ayaklarda_uyuşma #yanma_hissi #Kas_krampları #Zehirlenme #Vitamin_B5_zehirlenmesi #Aşırı_Doz_vitamin_B5 #toksik_doz_vitamin_B5
Vitamin B5 oarak bildiğimiz Pantotenik asit gıdalarda bolca doğal olarak bulunur. Bazen gıdalara eklenerek vitaminden zengin gıda üretimi de yapılabilmektedir.
Vitamin B5 metabolizmdada aktif rol alır. Bir çok enzimin yağ asitlerini oluşturmasına ve parçalamasına ve ayrıca da diğer metabolik işlevleri yerine getirmesine yardımcı olan kimyasal bir bileşik olan koenzim A’yı (CoA) ve aynı zamanda yağ yapımında yer alan asıl taşıyıcı proteini üretmek için kullanılır. [1]
Pantotenik asit gıdalarda bulunmakla beraber ek olarak da alınabilir. Bağırsak bakterileri de bir miktar pantotenik asit üretebilir, ancak diyet ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli değildir.
Günlük Pantotenin Asit İhtiyacı Nedir?
Günlük Diyette Minimum Vitamin B5 Miktarı: 19+ yaşındaki erkek ve kadınlar için önerilen diyet içeriği günde 5 mg’dır. Hamilelik ve emzirme için miktar sırasıyla günde 6 mg ve 7 mg’a çıkarılmalıdır.
Tolere Edilebilen Maksimum B5 Miktarı: Günlük tüketimde tolere edilebilir en üst alım miktarı genel popülasyonda olumsuz yan etkilere neden olması muhtemel olmayan maksimum günlük dozdur. Pantotenik asit için günlük bir en üst alım miktarı belirlenmemiştir, çünkü yüksek alımlardan toksik bir seviye gözlenmemiştir. [2]
Sağlıkta ve Tedavilerde B5 Vitamini
B5 vitamini yağ asitlrinin parçalanmasına yardımcı olduğundan, dislipidemisi olan kişilerde kolesterol düzeylerini düşürmede potansiyele sahip olduğu üzerinde düşülmüştür ve araştırılmıştır. Bu, kanda anormal derecede yüksek yağ veya lipid konsantrasyonu (örneğin, LDL “kötü” kolesterol, trigliseritler) ve düşük seviyelerde HDL “iyi” kolesterol olduğu bir durumdur.
Düşük CoA seviyeleri, kandaki yağların parçalanmasını ve temizlenmesini önleyebilir. [3] Vitamin B5’in, kalp hastalığının erken evrelerinde mevcut olan düşük dereceli enflamasyonu azaltan bir antioksidan etkiye sahip olabileceği de öne sürülmüştür. [4] Bununla birlikte, bu alandaki araştırmalar hala sınırlıdır ve pantotenik asit takviyelerinin, kalp sağlığı açısında bir diyet yemekten bağımsız olarak kan yağlarını azaltıp azaltamayacağı (veya kolesterol düşürücü etkilerini artırıp artıramayacağı) belirsizdir.
216 kadın ve erkeğin takip edildiği orta derecede dislipidemisi olan bir grup hastada çift kör çalışması yapılmış. Rastgele deneklerin seçildiği bu çalışmada, denekler 8 hafta boyunca günde 400 mg CoA veya 600 mg pantetin takviyesi almış (pantetin, dislipidemiyi kontrol etmek için incelenen başka bir pantotenik asit formudur). [3] Deneklere ayrıca kolesterol düşürücü bir diyet önerildi. 8 hafta sonra, CoA grubu, başlangıç seviyelerine kıyasla trigliseritlerde %33’lük bir azalmaya sahip olarak çıkmış. Başlangıca göre toplam kolesterol de azaldı ve HDL kolesterol artmış buunmuş. Pantetin grubu, toplam kolesterol ve trigliseritlerde daha küçük düşüşler gösterdiği saptanmış. Takviyelerden herhangi bir olumsuz yan etki gözlenmediği bildirilmiş. [3]
B5 Vitamini Hangi Gıdalarda Bulunur?
Vitamin B5 hemen hemen tüm bitki ve hayvansal gıdalarda bir dereceye kadar bulunur, çünkü vitamin tüm canlı hücrelerde bulunur. En iyi kaynaklar sığır eti, tavuk, organ etleri, güçlendirilmiş tahıllar ve bazı sebzelerdir. [2]
• Kuvvetlendirilmiş tahıllar
• Organ etleri (karaciğer, böbrek)
• Sığır eti
• Tavuk göğsü
• Mantarlar
• Avokado
• Fındık tohumları
• Günlük süt
• Yoğurt
• Patates
• Yumurtalar
• Esmer pirinç
• Yulaf
• Brokoli
Vitamin B5 Eksikliğive Toksisite Belirtileri Nelerdir
Vitamin B5 Pantotenik Asit eksikliği
Vitamin B5 Pantotenik Asit çok çeşitli gıdalarda bulunduğundan, ciddi yetersiz beslenmede görüldüğü gibi diğer besin eksiklikleri olan kişiler dışında bir eksiklik görülmesi olasılığı. Diğer nadir vakalar, pantotenik asidin metabolize edilemediği genetik mutasyonlara sahip kişilerde görülür. (Kaynak Belirtilmedi)
Vitamin B5 Pantotenik Asit Eksikliği Belirtileri Şunları İçerebilir:
• Baş ağrısı
• Tükenmişlik
• Sinirlilik, huzursuzluk
• Rahatsız uyku
• Mide bulantısı, kusma, mide krampları
• Ellerde veya ayaklarda uyuşma veya yanma hissi
• Kas krampları
Vitamin B5 Pantotenik Asit Zehirlenme ve Aşırı Doz Durumlarında
Gıda kaynaklarından dolayı toksik düzeyde bir Vitamin B5 seviyesi gözlemlenmemiştir. Günde 10 gramlık çok yüksek dozlarda mide rahatsızlığı veya hafif ishal bildirilmiştir. [2] Bununla birlikte, bu nadirdir ve Vtamin B5 için Üst Alım Seviyesi belirlenmemiştir.
Biliyor Musun?
Vitamin B5 Pantotenik Asit, alerji ve kepekten bacak kramplarına ve artrite kadar düzinelerce duruma yardımcı olduğu iddia edilen bir takviye olarak satılmaktadır. Ne yazık ki bu iddiaları destekleyecek çok az kanıt var.
Kaynaklar
1. Institute of Medicine. Food and Nutrition Board. Dietary Reference Intakes: Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. Washington, DC: National Academy Press; 1998.
2. U.S. Department of Health and Human Services. Pantothenic Acid Fact Sheet for Health Professionals. https://ods.od.nih.gov/factsheets/PantothenicAcid-HealthProfessional/ . Accessed 2/3/20.
3. Chen YQ, Zhao SP, Zhao YH. Efficacy and tolerability of coenzyme A vs pantethine for the treatment of patients with hyperlipidemia: A randomized, double-blind, multicenter study. Journal of clinical lipidology. 2015 Sep 1;9(5):692-7.
4. Jung S, Kim MK, Choi BY. The long-term relationship between dietary pantothenic acid (vitamin B5) intake and C-reactive protein concentration in adults aged 40 years and older. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases. 2017 Sep 1;27(9):806-16.
5. https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/
Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.
Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz.
Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.
Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir.
Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.
https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/
Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz.
Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.