Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.

Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz.

Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.

Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir.

Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.

https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/

Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz.

Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.

Bel ağrısı neden olur? Bel ağrısının esas nedenlerini anlamak için beldeki yapıları iyi tanımak gerekir. Çoğu akut bel ağrısı doğası gereği mekaniktir…

Bel Anatomisi

Son Güncelleme: 02.12.2022

Dr. Mustafa Akgün

Anahtar Kelimeler: Bel ağrısı neden olur, Bel ağrısının esas nedenleri, Acaba fıtık mıyım, Bel fıtığı nedir

Bel ağrısına ne sebep olabilir?

Bel ağrısının esas nedenlerini anlamak için beldeki yapıları iyi tanımak gerekir. Çoğu akut bel ağrısı doğası gereği mekaniktir, yani sırtın bileşenlerinin (omurga, kas, intervertebral diskler ve sinirler) birbirine uyma ve hareket etme biçiminde bir bozulma olduğu anlamına gelir. Bel ağrısının mekanik nedenlerine ilişkin bazı örnekler şunları içerir

Tanımlar

Bel

5 adet bel omurundan (vertebra) oluşur. (Şekil 1). Bir omurun kısımları, Korpus (body) Vetebra, Lamina Vertebra, Facetes of Vertebra, Vertebra Pedicle, transverse process, Spinous Proces of Vertebra, Vertebral Foramen.

Şekil 1: 5 adet omur üst üste dizilerek, Sakrum üzerine oturur. Omurlar üst üste oturduklarında yandan bakışta belde bir kavis vardır. Bu kavis açıklığı takribi 15 derece cıvarındadır. Buna lomber lordoz diyoruz. Omurlar üst üste yerleştiklerinde ortada bulunan canalis vertebra Spinal Kanalı oluşturur. Ayrıca omurlar üst üste yerleştiklerinde yandan bakışta her iki omur arasında foramen dediğimiz delikler oluşur. Bu deliklerden bel sinirleri omuriliği terk ederler. (Kaynak Internet)

Bel Kasları

Bel kaslarımız belimizi gövdeye sabitlediği gibi, göğüs kafesi, kalça kemiklerine bağlayarak kuvvetli bir bel bölgesine sahip omamıza olanak sağlar. (Şekil 2)

Şekil 2: Aynı zamanda belimizin belli bir düzen ve dik tutar, omurları birbiri üzerinde kaymasını engeller. Biz bu kaslara paravertebral kaslar düyoruz. (Kaynak İnternet)

Omur

Latince olarak vertebra dediğimiz omurlara ait kemik yapının tam şekli görülmektedir. (Şekil 3)

Şekil 3: Body, Veretbral foramen, transvers çıkıntı, spinoz çıkıntı, inferior faset, superior faset ve vertebra pedikülü olarak ana oluşumlar görülmektedir. (Kaynak Internet)

Disk

Belde Her 2 adet omur arasında 1 adet disk mevcuttur. Buna intervertebral disk diyoruz. Bu disk beldeki kemik yapıdan sonra gelen en sert ve kuvvetli yapıdır.(Şekil 4)

Şekil 4: Lomber disk dediğimiz yapı ortada jelatinimsi bir yumuşak çekirdek ile, bunu bir arada tutan fibröz bantlarla kuvvetli bir şekilde sarılmış anulus fibrozus denen bir yapıdır. Hem esnek olması sayesinde bele binen yüklerin emilmesi, taşınması, bertaraf edilmesi görevleri yanında komşu 2 adet omuru birbirine bağlar. (Kaynak İnternet)

Ligamentler

Kemik omurları önde, arakadan, yanlardan ve kanalın iç yüzlerinden birbirine bağlayarak bel kuvvetie katkıda bulunurlar. İlave olarak faset eklemler çeversinde ve spinoz processler arasında da bu ilgamentler mevcuttur. (Şekil 5)

Şekil 5: Bu şekilden de görüleceği gibi çok kuvvetli bir sistemi bir arada tutarlar. Bu nedenle bele yansıyan ağrıların tek başına nedenleri fıtıklar değildir. (Kaynak İnternet)

Fasetler

Ben omurlarına ait fasetler, her omurda alt ve üst kısımda bulunurlar. Bir omurda sağlı sollu 4 adet faset vardır. İkisi üst diğer ikisi de alt kısımda çıkıntı şeklindediler. Bu fasetlerin eklem yüzeyileri vardır. Üstteki bir omur alttaki omur üzerine otururken alt fasetlerini kullanarak aşağıdaki omurun üst fasetleri ile öpüşür. Bu fasetler bir eklem oluştururlar ve bir eklem kapsülü sarılıdırlar. (Şekil 6)

Şekil 6: Faset eklemlerinin oluşumu ve birbiri ile ilişkisi. Fasetler de kemikten kemiğe yük aktarılmasında etkilidirler. Bel ağrılarının önemli nedenlerinden birisidir faset eklem dejenerasyonu. (Kaynak İnternet Adresi)

Sinir Kökü

Şekil 6 da da görüldüğü üzere faset eklemleri arasındaki delikten sinir kökleri çıkmaktadır. Üstelik bu sinir köklerinden de ince birer dal faset eklemi üzerine uzanmaktadır. Bu sinir faset eklem duyularını alır. (Detay için Şekil 7)

Şekil 7: Omuriliği terk eden sinir kökleri. Belde L1, L2, L3, L4, L5 dediğimiz 5 çift sinir kökü vardır. (Kaynak İnternet)

Dural Kese

Dura mater, beyin, omurilk gibi tüm sinir sistemini saran en kalın ve kuvvetli zardır. Fibröz dokudan oluşan 2 yapraklı bir tabakadır. Dış yaprağı (pariyetal dura denir) ki bu tabaka kemik yapıya tutunur. İç (visseral) yaprağı ise ikinci bir zar olan araknoid zara tutunur. (Şekil 8)

Şekil 8: Omuriliği saran dura mater ve araknoid mater ilişkisi, sinir köklerinin etrafındaki yayılımı görülmektedir. Belde omuriliği sarar ve sinir çıkışlarında kök etrafında sonlanır. Foramen içinde kemiğin periostu ile devam eder. (Kaynak SlidePlayer.com)

Kauda Ekina

Omurilik belde L2 omur seviyesine kadar iner. Aşağısı at kuyruğu şeklindedir. Bu at kuyruğu anlamına gelen Cauda Equina denir. (Şekil 9)

Şekil 9: Cauda Equina detaylı açıklamasını gösteren bir şekil. (Kaynak Dr. Douglas)

Önceki Sayfa: Blog Ana Sayfası

Sonraki Sayfa: Bel Ağrısı Neden Olur?-Kısım 2