Bel fıtığı nedir? Bel bölgesinde görülen lomber intervertebral disklerde bir hasar gelişmesine ve bu hasardan dolayı disk materyalinin yerinden çıkıp yanından geçen sinir köklerine bası yapması hadisesine bel fıtığı diyoruz. (3, 4) Beldeki disk hastalığı nadir değildir Yaygın olan bu sorun bel bölgesinin en sık görülen bel bölgesi hastalığıdır. (3, 4) Hastalığın şiddeti fıtıklaşmanın büyüklüğü ile doğru orantılı bulgulara yok açar. (3, 4)
Son Güncelleme: 05.12.2022
Anahtar Kelimeler: Bel Fıtığı, Lomber Disk Hastalığı, LDH, Bel Fıtığı Nedir, Bel Fıtığı Ameliyatı, Bel Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır, Çoklu Bel Fıtığı, Çoklu Bel Disk Hastalığı
Dikkat: Sitemizde yayınlanan bazı bilgiler dış kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklara doğrudan link verilmektedir. Pasaj sonundaki literatür bilgileri dışında başka sitelere çıkış yapma olasılığınız vardır. Tekrar geri dönmek için ilgili siteye gitmek istediğinizde yeni sekme açarak gitmeniz daha uygun olur. Doğrudan dış sitelere gittiğinizde geri dönmek isterseniz adres çubuğundan geri tuşu ile tekrar bu metne dönebilirsiniz.
Aynı şekilde başka sitelerde yayınlanmış görsellere de ulaşmak için kaynağına gidebilirsiniz. İlgili görseli kaynağında ziyaret edebilirsiniz.
Sitemizde bize ait görüntüler herhangi bir telif hakkı talep edilmeksizin kopya edilebilir, kullanılabilir. Kaynağın bizim sitemiz olduğunu belirtmeniz yeterlidir.
Sitemiz bilgilendirme amaçlıdır. Sitemize herhangi bir reklam uygulaması alınmamaktadır. Sitemiz bilgi paylaşım amaçlı olup, tıp ile ilgilenen herkese açıktır. Üyelik zorunlu değildir.
Hazırlanan içeriklerimiz tamamen amatör ruhla hazırlanmakta olup, aynı şekilde video kanalımız linki.
https://www.youtube.com/channel/UC3JBKVVaVfhI1z_rKMDUuZg/
Video kanalımız üzerinden bizi takip edebilir, abone olabilir, bize mesaj bırakabilirsiniz. Yorum bırakmanız halinde hatalarımızı düzeltmek için güncel olmamıza katkı sağlayabilirsiniz.
Tüm takipçilerimize teşekkür ederiz.
Tanımlamalar
Lomber= (Latince: Lumbal=Bel Bölgesi)
Vetebrae= Omur (Bel Kemiği)
Disk= (Latince: Disc/Discus Intervertebralis) Omurlar arası yastıklar.
Ligament=Ligaments (Beldeki omurlar arasındaki ligamentler kuvvetli kollajen liflerden oluşan bağlardır)
Anulus Fibrozus= Annulus Fibrousus (Diski saran kollajenden zengin kuvvetli kapsül) dür.
Hernia = Fıtık
Inguinal Hernia = Kasık Fıtığı
Umblikal Hernia = Göbek Fıtığı
Gastric Hernia = Mide Fıtığı
Cervical Disc Hernia = Boyun Fıtığı
Thoracic Disc Hernia = Sırt Fıtığı
Lumbar Disc Hernia = Bel Fıtığı
Cerebral Hernia = Beyin Fıtığı
Disc Bulging = İntervertebral diskin hafiften kabarıklaşması
Disc Degeneration= Disk Dejenerasyonu; İntervertebral diskin su içeriğini kaybetmesi ve yumuşamaya başlaması, hacminin azalması, MRI filmlerinde T2 kesitlerde koyu renkli olarak görünmesi, diğer disklere göre daha cansız görünmesi.
Bel bölgemizde 5 adet bel omuru vardır. Bu omurlarımız üst üste dizilerek Lomber Spinal Kolonu oluştururlar. Bu bölgede 5 adet disk dediğimiz özellikleri olan yastık vardır. Bu dikleri adreslemek için şu şekilde bir tanımlama yaparız.
L1-2 = Lomber 1 vertebra ile Lomber 2 vertebra arasındaki disk.
L2-3 = Lomber 2 vertebra ile Lomber 3 vertebra arasındaki disk.
L3-4 = Lomber 3 vertebra ile Lomber 4 vertebra arasındaki disk.
L4-5 = Lomber 4 vertebra ile Lomber 5 vertebra arasındaki disk.
L5-S1 = Lomber 5 vertebra ile Sakral 1 vertebra arasındaki disk.
Bel bölgesinin anatomik özelliklerini incelemek için sayfaya gidiniz.
Bel bölgesinde görülen lomber intervertebral disklerde bir hasar gelişmesine ve bu hasardan dolayı disk materyalinin yerinden çıkıp yanından geçen sinir köklerine bası yapması hadisesine bel fıtığı diyoruz. (3, 4) Beldeki disk hastalığı nadir değildir Yaygın olan bu sorun bel bölgesinin en sık görülen bel bölgesi hastalığıdır. (3, 4) Hastalığın şiddeti fıtıklaşmanın büyüklüğü ile doğru orantılı bulgulara yok açar. (3, 4)
Bulgular öncelikle ağrıdır ki bu ağrı başlangıçta çok şiddetli olur. İlk bel ağrısı çoğunlukla diskteki anuler yırtığa bağlı olur. ,(4)
Süreç anuler yırtık aşamasından sonra diskin artık yumuşamaya dejenere olmaya başlaması ve hafiften kabarmaya başlaması ile ilerler. Bulging dediğimiz hafif disk kabarıklığı tablosu gelişir. Bu süreçte bel ağrısı ilk başlangıçtaki gibi değildir. Ama kronik olarak bel bölgesi ağrılıdır. Hasta her iş yaptığında, hareket ettiğinde belde ağrı ve çabuk yorulma hisseder. (3, 4)
Protrüzyon dediğimiz durumda ise diskte meme şeklinde dışarı doğru kabarıklık vardır. Artık disk kendi disk aralığından çıkmaya başlamıştır. Protrüzyon süreci ilerleyicidir. Ağrı yanında sinir kökü veya dural keseye bası yapar. Bu olgulardada Siyatik Sinir Ağrısı (Siyatalji) başlamıştır. (3, 4)
Disk protrüzyonu ilerledikçe neler olur. Esas sorunlar işte bu aşamada başlar. Protrüzyon olmuş disk fıtıklaşmaya devam eder. Meme şeklinde dışarı doğru kapsülü zorlar. Anulus fibrosus kapsülü bir aşamadan sonra dayanamaz ve yırtılır Bu yırtılma sonrası disk materyeli kapsül dışına doğru doğar. (3, 4)
Şekil 5: Bel fıtığı veya disk protrüzyonu bir kaç seviyede birden olabilir. Hatta birlikte disk dejenerasyonları da olabilir. Çok seviye disk hastalıkları da çok sık olarak karşımıza çıkmaktadır. Disk protrüzyonlarında Perkütan Hidrodiskektominin Faydası çoktur. (Görsel Kaynağı)
Doğmuş disk, artık ekstrüde olmuş disktir. Ekstrude olmuş disk spinal kanal içine düşer. Sekestre olması ise disk kapsülünden kopması, aralıktan tamamen ayrılması anlamına gelir.
Bulunduğu segmentten yukarı doğru, aşağı doğru veya yanlara doğru iyice sıkışmaya devam devam eder. Sekstre diskler yer değiştirme özelliklerine sahiptir. (3, 4)
Lomber Disk Hastalığı Neden ve Nasıl Oluyor?
Bel fıtıklarının esas nedeni kontrolsüz travmadır. Bu travmalar lomber intervertebral disklerin ani hasarına yol açabilmektedir. Kontrolsüz ağırlık kaldırma, zorlamalı rotasyonel hareketler, ani fleksiyon hareketleri, ani sivri gerilmeler ve yüksekten atlayarak düşmelerdir. (3 ,4)
Diskleri zayıflatan nedenler vardır. Bu nedenler arasında enfeksiyonlar en başta gelen nedenlerdendir. Enfeksiyon ajanları diske ulaşarak kanlanması az olan diski tahrip etmeye başlayabilir. Biz bu duruma Diskitis, Spondilodiskitis diyoruz. (3,4)
Bel fıtığı çocukluk çağında da görülebilir. Çocukluk çağı bel fıtıklarında da nedenler çoğunlukla aynıdır. Travmalar, mikrotravmalar bu işten sorumlu tutulur. Tedavilerinde yetişkinlerdeki gibi ameliyatla yapılır. Garrido ve arkadaşlarının yayımladıkları 38 vakalı bir seride cerrahi tedavi sonuçları mükemmel bulunmuştur.(1)
Çocukluk çağında tekrarlayan düşme, ağır kaldırma ve travmalar 30-40 yaşlarında bel fıtığının cerrahi boyutlara ulaşmasına neden olabilir.
Bel ve sırt fıtıkları oluşumunda bir diğer neden kalıtsal olabilir. Buna örnek olarak Scheurmann Hastalığı gösterilebilir. Scheurmann Hastalığında omurganın bütününü ilgilendiren sorunlar vardır. Burada spondilotik değişikliklere bağlı kifoz görülmekle beraber, fıtık açısından esas bulgu çoklu seviyede görülen disk dejenerasyonları ve Schmorl Nodülleridir. Schmorl Nodülleri disk aralığında diskin dejenre olması ve zayıf olan end platelerde tahirbata yol açarak vertebra korpusu içine disk materyelinin nodül gibi gömülmesi ile karakterize bir tablodur. Sırt ve bel ağrılarından sorumludur. Hastalarda kifoz ve sırt, bel ağrısından başka nörolojik belirti olmaz. (2)
Önceki Sayfa: Her Branşın El Attığı Bel Fıtığı Kısım 1
Sonraki Sayfa: Her Branşın El Attığı Bel Fıtığı Kısım 3
Kaynaklar
- Çocuklarda lomber disk hastalığı E Garrido, R P Humphreys, E B Hendrick, H J Hoffman
- Scheurmann Disease: Makale Yazarı J T. Mansfield
- Disk Bulgingi ve Disk Hernisi Çeşitleri Yazar Dr. Mustafa Akgun
- Intervertebral disc disease